3:10 to Yuma (2007) ***½ 4k UHD Blu-ray recensie

Naast de wereldbekende spaghetti westerns had je die andere soort western, waarin de beeldvoering iets minder van belang was en het verhaal met zijn karakters meer op de voorgrond trad. Dat was zeker het geval voor 3:10 to Yuma (1957) van Delmer Daves die eigenlijk een vrij rauwe film was die zich afspeelde op een beperkt aantal locaties. Het was in ieder geval een indrukwekkende western gebaseerd op het boek van Elmore Leonard (Out of Sight, The Rosary Murders, Jackie Brown), die in die tijd ontzettend positief ontvangen door de pers en ook het publiek.

Regisseur James Mangold liep al jaren met het plan om de western in een nieuw jasje te steken. Al in 2002, nog voor hij met Walk the Line (2005) zijn naam definitief zou vestigen, hield hij zich bezig met het idee een remake te maken van deze klassieke western, maar het zou nog jaren duren voordat het project van de grond zou komen. De oude versie moest namelijk flink worden bewerkt om ook het hedendaagse publiek voor zich te winnen. En Mangold is met zijn 3:10 to Yuma (2007) geslaagd in zijn opzet. Wie zei dat westerns niet meer van onze tijd waren?

Korte inhoud: De door droogte geteisterde arme rancher Dan Evans (Christian Bale) is samen met zijn beide zoons getuige van een zeer gewelddadige overval op een postkoets met de salarissen voor het personeel van de Southern Pacific Railroads door de beruchte outlaw Ben Wade (Russell Crowe) en zijn bende. Wade wordt echter gearresteerd. Dan Evans begeleidt vervolgens tegen een beloning van $200 Wade van Bisbee naar Contention, van waar hij Wade met de trein van tien over drie naar de gevangenis in Yuma moet brengen. Vanaf het vertrek uit Bisbee blijkt de reis niet zonder gevaren te zijn en een psychologische kat en muis spel tussen Evans en Wade begint.

Je ziet het niet alle dagen wanneer twee grote acteurs als Crowe en Bale tegenover elkaar staan. Het herinnert mij in ieder geval nog een beetje de periode waarin De Niro en Al Pacino tegenover elkaar stonden in Heat (1995). Bale speelt Dan Evans, een arme boer die in de Amerikaanse burgeroorlog een been verloren heeft. Dan kan nauwelijks zijn gezin onderhouden en is mede door zijn handicap een flink deel van zijn zelfrespect verloren. Zijn twee zoons, de idealistische William (Logan Lerman) en de ziekelijke Mark (Benjamin Petry) willen wel tegen hem opkijken, maar hebben weinig reden toe. Wanneer Ben Wade, een meedogenloze gangster die met zijn bende de streek onveilig maakt, wordt opgepakt dient zich voor Dan een kans op eerherstel aan. Hij biedt zich vrijwillig aan om de levensgevaarlijke bandiet naar de staatsgevangenis van Yuma te brengen. Niet alleen verdient hij daar geld mee waarmee hij zijn gezin weer kan voeden en zijn door droogte geteisterde boerenbedrijf een nieuwe impuls kan geven, maar ook omdat hij aan de boze buitenwereld, en vooral aan zijn zoons en vrouw Alice (Gretchen Mol), kan bewijzen dat hij nog niets van zijn waardigheid heeft verloren. Maar de reis naar Contention, waar vandaan om tien over drie de trein naar Yuma zal vertrekken, gaat niet over rozen. Wade is de kwaadste niet, maar Dan heeft het geld heel hard nodig. Ondanks de sluimerende wederzijdse sympathie en de venijnige aanvallen van Wades schietgrage bende – onder leiding van diens bikkelharde eerste luitenant Charlie Prince (Ben Foster) – besluit Dan toch door te zetten.

De sfeer uit 3:10 to Yuma ademt deze uit van de sfeer van die klassieke Amerikaanse westerns. In deze filmversie gaat het niet zozeer over de pistoolgevechten, zoals bij die Italiaanse westerns, maar eerder over het leven van die karakters in die welbepaalde periode, het eergevoel, de code, hun familiebanden. Men is bij de verfilming in ieder geval trouw gebleven aan het origineel, hoewel deze versie uiteraard visueel een trapje hoger staat. In tegenstelling tot andere ‘moderne westerns’ als The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford (2007) is deze prent niet alleen een stuk mannelijker maar ook heel wat dynamischer. In een snel tempo vliegen de twee uren die deze film duurt voorbij.

© Lionsgate

Het script, waar maar liefst 4 jaar aan gewerkt is door Halsted Welles, Michael Brandt en Derek Haas zit uitstekend in elkaar. Men heeft een balans gevonden tussen een flinke dosis actie en karakterontwikkeling. Want uiteindelijk gaat het, net als in het origineel uit 1957, om de psychologische oorlog die Evans en Wade met elkaar voeren. En gezien we hier te maken hebben met twee geweldige hoofdrolspelers, zijn de scènes waarin er niet geschoten wordt bijna net zo explosief als de actiescènes. Wade is van begin tot eind de bovenliggende partij, manipulatief tot op het bot en altijd op zoek naar de zwakke plek van zijn tegenstanders. Russell Crowe zet deze klassieke outlaw op een dusdanige manier neer dat je geen hekel aan hem kunt krijgen, ook al weet je dat deze man heel wat moorden op zijn geweten heeft.

Hoewel Russell het hoofdpersonage is, steelt Bale eigenlijk wel een beetje de show. Dan Evans is de antiheld; de goedmoedige armoedzaaier die niets te verliezen heeft. Zeker wanneer op een zeker moment blijkt dat zijn oudste zoon meer ontzag heeft voor de schurk Wade dan voor hem. Hij vindt van zichzelf dat hij geen knip voor de neus waard is. Het feit dat hij een been mist en de verwerking van dat verlies heeft daar zeker mee te maken. De confrontatie tussen deze twee mannen, die constant lijnrecht tegenover elkaar staan maar desondanks toch een soort respect – misschien zelfs vriendschap – voor elkaar ontwikkelen, is een boeiende ervaring, die naar het einde toe een intrigerende en originele climax krijgt. Bale is niet de doorsnee antiheld en Crowe niet de archetypische slechterik, waarmee de film alleen maar aan kracht wint. De prairie van 3:10 to Yuma wordt verder bevolkt met talloze kleurrijke personages, van de clichématige knappe maar eenzame barmeid tot een indiaan die strijdt aan de zijde van cowboy Wade. Alle acteurs zetten hun beste beentje voor. De meest opvallende van allemaal is Ben Foster, die de show steelt als Charlie Prince, de sadistische maar trouwe compagnon van Wade. Aardige rollen zijn er verder van Peter Fonda en de piepjonge Logan Lerman als Dans zoon William. De cinematografie van Phedon Papamichael is niet zo meesterlijk als in The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford, maar de prent straalt in alle opzichten vakmanschap uit. De muziekscore van Marco Beltrami past perfect bij de beelden en is wat mij betreft misschien wel de beste score tot nu toe van de componist.

James Mangold is één van mijn favoriete regisseur. We kennen hem van ondermeer Logan (2017) en Ford v Ferrari (2019). 3:10 to Yuma is een uitstekende remake zoals er zo weinig zijn tegenwoordig. Hij heeft niet gekozen voor 90 minuten van vuurgevechten, maar de focus gezet op de morele complexiteit en het subtiel spel van onderhuidse spanningen tussen de hoofdpersonages. En wanneer er dan een actie-scène volgt is deze dan ook extra veel geladen. Het is dus een prent die zowel is bestemd voor de westernliefhebbers die verzot zijn op de gevechten, als voor de liefhebbers van een goed verhaal met karakters van vlees en bloed. We zijn met deze film toch heel ver weg van The Good, the Bad and The Ugly, maar deze western gaat wel in op de essentie: ‘wat maakt een man goed, slecht of lelijk’. De Blu-ray van 3:10 to Yuma is uitgekomen op 8 januari 2008, met audio-commentaar van de regisseur, deleted scenes en een pak making of filmpjes.

***Related Post***
30/07/2007: 3:10 to Yuma trailer