Na acht seizoenen Game of Trones duiken HBO en BBC samen in het achtergelaten fantasy-gat en brengen ze een andere fantasy-klassieker naar het kleine scherm. Deze keer is het de beurt aan “His Dark Materials” (2019) van auteur Philip Pullman. Het eerste deel van deze trilogie werd al eens verfilmd door Chris Weitz in 2007 als The Golden Compass, een film die vooral herinnerd zal worden door controverse en zijn rommelige scenario. Een rommelig scenario heeft de serie alvast niet, want door het eerste boek van de trilogie over een volledig seizoen van acht afleveringen te spreiden, is er meer ruimte voor karakteruitwerking en diepgang. En dat verdient deze serie.
Korte inhoud: Lyra Belacqua (Dafne Keen) wordt als baby door haar oom Lord Asriel (James McAvoy) achtergelaten in het weeshuis Jordan College in Oxford. Lyra’s ouders zijn omgekomen en haar oom kan niet voor haar zorgen omdat hij vaak in het hoge Noorden zit om onderzoek te doen. In het internaat sluit Lyra vriendschap met de jonge Roger (Lewin Lloyd), ook een wees. De nieuwsgierige Lyra heeft het niet zo goed begrepen op gezag en zoekt graag de grenzen van de regels – en de daken – op.
Op een dag verdwijnt de jonge Billy Costa (Tyler Howitt), maar omdat de jongen tot het reizende volk van de Gypsians behoort, wordt er niet erg intensief gezocht door de politie. Tot wanhoop van Billy’s moeder (Anne-Marie Duff) en broer Tony (Daniel Frogson). Als ook Roger vermist raakt, besluit Lyra haar vriend zelf te gaan zoeken. Een meevaller is dat Lyra aan de slag kan als assistente van Miss Coulter (Ruth Wilson), een machtige vrouw met heel wat interessante connecties.
Bij haar afscheid van Jordan College krijgt Lyra van het schoolhoofd (Clarke Peters) een zogenaamde alethiometer, een soort kompas met wijzers en figuren dat de waarheid kan vertellen. Het zal Lyra snel van pas komen als Miss Coulter niet helemaal blijkt te zijn hoe ze zich voordoet. Lyra belandt in een zoektocht naar zowel Roger als haar oom Asriel die research doet naar ‘dust’, het ontbrekende puzzelstukje van zijn jarenlange onderzoek.
“His Dark Materials” speelt zich af in een parallelle wereld waarin de ziel van mensen kan overleven buiten hun lichaam en daar de vorm aanneemt van een pratend dier. Bij kinderen kan het dier van vorm veranderen tot de puberteit. Daarna neemt de ziel, of daemon, een vaste vorm aan. Mensen verplaatsen zich in deze wereld in zeppelins en de maatschappij wordt gecontroleerd door het Magisterium dat de touwtjes strak in handen houdt en alles wat niet in hun kraam past aanziet als ketterij. De wereld die Philip Pullman heeft geschapen wordt ook nog bevolkt door pratende ijsberen en vliegende heksen.
Deze serie is veel meer gericht op een jonger publiek dan bijvoorbeeld een “Game of Thrones”. Dat merk je niet alleen aan de inhoud, maar ook in de uitvoering, de kleuren zijn veel feller en het hoofdpersonage is een twaalfjarig meisje. Dat elke mens door een pratend dier wordt vergezeld, zal bij kinderen vast ook in de smaak vallen. Maar onder dit oppervlak schuilt ook kritiek op de kerk die in de gedaante van het Magisterium beslist dat alles wat te hard afwijkt van hun wereldbeeld wordt bestempeld als ketterij.
In tegenstelling tot The Golden Compass – die kritiek kreeg omdat de film te braaf was – durft “His Dark Materials” de visie van Pullman (op o.a. de kerk) wél voluit laten zien en daardoor is de serie ook geschikt voor volwassenen. De drie boeken werden in een televisieserie gegoten door Jack Thorne, een zelfverklaarde fan van de reeks, en Thorne heeft dit zeer aardig gedaan, met aandacht voor het originele bronmateriaal en de psychologische uitwerking van de personages.
In de eerste afleveringen ligt het tempo nog vrij traag en maken we vooral kennis met de personages en de fantasierijke wereld die Pullman heeft bedacht. Wanneer Lyra zich begeeft buiten de muren van Jordan College en op zoek gaat naar Roger, wordt het verteltempo opgedreven en ontmoet ze de meest fantasierijke wezens. Cruciaal punt in de geloofwaardigheid van de reeks is de weergave van de gepantserde ijsberen.
En de cgi-afdeling heeft prachtig werk verricht want de beren zien er levensecht uit. Ook de verschillende pratende daemons van de personages (apen, fretten, katten, vossen, valken…) zien er erg goed gelukt uit. Er werd zelfs een volledige set gebouwd voor het noordse stadje Bolvangar dat slechts in één aflevering te zien is. Het toont aan dat de makers niet met hun pet hebben gegooid naar het prduction design.
© Warner Home Video
Het draagt allemaal bij tot de sfeerzetting van “His Dark Materials” die erg goed zit. De prima muziek van Lorne Balfe is daarvan een belangrijk element (al heeft hij voor de intro toch een beetje mosterd gehaald bij Ramin Djawadi’s “Game of Thrones”). Ook de cast valt niet uit de toon. Mij viel vooral Ruth Wilson (“Luther”) in positieve zin op. Zij weet aan de mysterieuze Miss Coulter zowel een ijselijk koud als een warm kantje te geven en speelt met zichtbaar genoegen de antagonist.
Het eerste seizoen van “His Dark Materials” behandelt ‘The Golden Compass’, het eerste boek van de trilogie. Het al aangekondigde tweede seizoen zal zich baseren op het tweede boek ‘The Subtle Knife’. Het derde boek ‘The Amber Spyglass’ zal naar alle verwachting dus aan bod komen in het derde seizoen, dat nog niet officieel bevestigd is maar na het goed onthaalde eerste seizoen er wellicht ook aankomt. De eerste twee afleveringen werden geregisseerd door de toen nog veelbelovende Tom Hooper, maar nadien regisseerde hij Cats (2019) en bezegelde hij meteen ook zijn filmcarrière.
Het eerste seizoen van “His Dark Materials” is sinds 2 september 2020 beschikbaar op Blu-Ray. Als extra krijg je een blik achter de schermen van ongeveer een half uur. Deze is ook opgeknipt per thema van enkele minuten wat een tiental korte featurettes oplevert. Voor fantasyfans is “His Dark Materials” must see tv.
Review His Dark Materials (2019)
Recensie door Karen op 18 september 2020
Dat is één van die weinige series die ik gemakkelijk een tweede keer kan bekijken. Benieuwd naar het tweede seizoen.
Ik heb meer kunnen genieten van Lord of the Rings door de boeken te lezen, ik ben benieuwd of dit ook het geval zou zijn met deze serie.