Star Wars: Episode I – The Phantom Menace (1999) ** Blu-ray review

Dit moet één van de meest pijnlijke filmervaringen zijn ooit. Iedereen keek reikhalzend uit naar Star Wars: Episode I – The Phantom Menace (1999), het eerste deel van de prequel trilogie van George Lucas, maar het resultaat was zo slecht dat ik weigerde ooit nog iets te schrijven over deze films. Maar met de nieuwe Star Wars: Episode VII – The Force Awakens (2015) zijn hier dan toch de veel te lang uitgebleven reviews.

Korte inhoud: De Handelsfederatie heeft de vreedzame planeet Naboo geblokkeerd in de hoop een handelsconflict in haar voordeel te kunnen beslechten. Hierop stuurt de Galactische Senaat twee Jedi-ridders, Jedi-meester Qui-Gon Jinn (Liam Neeson) en zijn padawan Obi-Wan Kenobi (Ewan McGregor) naar het ruimteschip Lucrehulk, om te onderhandelen. Maar eenmaal aangekomen worden ze aangevallen door de droids van de Handelsfederatie en wordt een invasie ingezet op Naboo. Een invasie die geleid wordt door de mysterieuze Sith Lord Darth Sidious. Zij krijgen hulp van de jonge Koningin Amidala (Natalie Portman), en de Gungan Jar Jar Binks (Ahmed Best). Tijdens hun avontuur komen ze terecht op de planeet Tatooine, waar ze de jonge Anakin Skywalker (Jake Lloyd) tegenkomen. Qui-Gon en Obi-Wan zien in hem een mogelijk Jedi, en willen ‘m gaan trainen.

Ik had zoveel commentaar op deze prent dat ik nauwelijks weet waar te starten. Laat ik beginnen met het meest pijnlijke, dit zag er allesbehalve als een Star Wars film uit! Het was goofy, behoorlijk fake, tenenkrullende visuele effecten, het acteerwerk was ronduit bespottelijk, bepaalde shots leken uit die vreselijke The Clone Wars animatiefilm te komen, de sets zagen eruit als… euh… sets, de dialogen waren lachwekkend, de mise-en-scènes stuntelend en het script bestaat uit een aaneenschakeling van expositie-scènes waar mensen in een cirkel met elkaar staan te kletsen. De enige momenten waar je een glimp kan opvangen van wat een ‘echte’ Star Wars had kunnen zijn, komt op het einde met een gevecht tussen Obi-Wan, Qui-Gon en Darth Maul (Ray Park) – ook al heb je ondertussen deze prent al zoveel vervloekt dat deze scène nog maar weinig impact heeft.

Met alle respect voor George Lucas, maar hij had deze film niet mogen regisseren. De grootste fout die hij maakt is dat hij zijn publiek behoorlijk heeft onderschat. Het inbrengen van personages als Jar Jar Binks is slechts het topje van de ijsberg. Nergens in deze film – en tevens alle prequels die volgen en in fel contrast met de oorspronkelijke trilogie – is er een gevoel van gevaar. De roger roger battledroids zijn Meccano soldaatjes die geen enkele dreiging vormen en in elk frame zonder veel moeite worden weggeblazen. Vervang deze cgi robots met echte soldaten en je hebt meteen al een compleet andere film. Lucas vond het ook nodig om zijn Jedi’s te voorzien van comic superhero krachten, zoals ultra snel kunnen lopen. Maar wanneer Obi-Wan zijn meester had kunnen redden op het einde van de film met een supersnelle sprint, dan lijkt hij niet in staat te zijn om te sprinten. WTF?! Ook het feit dat laser beams uit pistolen perfect kunnen weerkaatst worden met een lightsaber om zo de tegenstander uit te schakelen, vind ik een belachelijk idee. Want dat zou resulteren in een wel heel kort gevecht tussen Boba Fett en Obi-Wan in Attack of the Clones. Dat Jedi’s de Force kunnen gebruiken is één zaak, maar om hen superskills te geven vind ik dwaas.

Gedurende de film had ik het gevoel dat de makers meer bezig waren om toys en videogames te verkopen dan een sterk verhaal te vertellen. De podracing zag er nog wel knap uit, maar duurt gewoon véél te lang. Ik had tevens de indruk naar een videogame te kijken. Op geen enkel moment had je het gevoel dat de deelnemers gevaar liepen, ook al waren er maar een handvol overlevenden. Zelfs de moeder van Anakin in de tribune lijkt niet echt bezorgd voor haar jongste telg en die onnozele annoucer helpt ook niet om alles dramatischer te maken. Ook de grote oorlog sequenties zien er cartoony uit, met nog maar eens die onnozele roger roger robotjes en die hatelijke Jar Jar Binks slapstick karakters, wiens wapen bestaat uit het smijten van blauwe gummy balletjes. Welke kiekens dachten dat dit een goed idee was? Met uitzondering van de muziek van John Williams en de mannen van het sound departement is niets uit de The Phantom Menace nog maar een beetje verdienstelijk.

© Lucasfilm

George Lucas heeft niet alleen moeite om acteurs te regisseren, maar los daarvan suckt hij bij deze prequels ook in het kiezen van de juiste acteurs. Neem nu de casting van Anakin. What were they thinking? Dat kereltje bakt er niets van! Wanneer je weet dat ze wereldwijd hebben gezocht en 3000 kinderen in overweging genomen, dan begrijp ik niet hoe ze bij Jake Lloyd zijn uitgekomen. Wanneer je de casting tape bekijkt is het tweede jongetje uit de drie kandidaten zichtbaar ook stukken beter dan Jake Lloyd. Dit is gewoon ‘bad casting’ en deze miskleun zal zich herhalen met de casting van Hayden Christensen in Attack of the Clones. En van ‘bad castings’ gesproken, Samuel L. Jackson past gewoon niet in het Star Wars plaatje en welke nitwit vond het een goed idee om Dominic West een minuscuul 3-seconden figurantenrol te geven als een palace guard, maar dan wel een sprekende rol geven aan Ralph Brown. Deze Brit had nog wel een verdienstelijke rol in Alien ³, maar zonder een bekwame regisseur is die kerel waardeloos! Herbekijk de scènes met hem en je zal begrijpen wat ik bedoel.

Al je beseft dat de fans hier zestien jaar op hebben gewacht, kan de frustratie niet groter zijn. Dat de Star Wars cultus gepaard gaat met een bijna religieus aandoend fanatisme en dat de verwachtingen van dit nieuwe hoofdstuk uit de bijbel van de popcorncultuur torenhoog waren, is nauwelijks een excuus. Ook al is Attack of the Clones voor mij dé slechtste Star Wars film tot nu toe, is deze The Phantom Menace met zijn verhaaltje over die Muppet belasting-inspecteurs de meest slaapverwekkende uit de reeks. Toch raad ik de Blu-ray aan, want de extraatjes zijn dan weer de moeite waard, met audio-commentaar van George Lucas en cast & crew. Als jullie echt willen genieten van The Phantom Menace, raad ik de Star Wars: Episode I – The Phantom Menace (1999) ANTI-CHEESE EDIT aan! Zijn de enige edits die ik nog wil bekijken.