Warfare (2025) **** recensie

Warfare (2025), mede geregisseerd door Irak-veteraan Ray Mendoza en de bejubelde filmmaker Alex Garland (Civil War, Ex Machina), is geen typische oorlogsfilm. Het is geen heldhaftig Amerikaanse vlaggezwaai of politiek pamflet. Wat je krijgt is iets veel rauwers: een ongenadig realistische reconstructie van een waargebeurde missie uit 2006 die dramatisch verkeerd liep. Gebaseerd op Mendoza’s ervaringen als Navy SEAL in Ramadi, Irak, is de film zowel een eerbetoon aan zijn gewonde kameraad Elliott Miller als een aangrijpende duik in de waanzin van moderne oorlogsvoering.

© The Searchers / A24

Korte inhoud: De film reconstrueert een missie uit november 2006, waarin een team Navy SEALs een Al-Qaida-controlezone in Ramadi moest observeren. Wat begon als een verkenningsopdracht eindigde in chaos toen de troepen in een hinderlaag liepen. Een granaat werd door een sluipschuttersopening gegooid, gevolgd door een IED-explosie tijdens de evacuatie. SEAL Elliott Miller (gespeeld door Cosmo Jarvis) raakte zwaargewond en verloor elk geheugen aan de gebeurtenis.

Ray Mendoza, later actief als militair adviseur in Hollywood, besloot Warfare te maken om Miller’s geheugen te reconstrueren. In samenwerking met Alex Garland, met wie hij eerder werkte aan Civil War, interviewde hij overlevende SEALs tot in detail. Het resultaat is een film die oorlog niet verheerlijk, maar presenteert als een meedogenloos en desoriënterend inferno. Zelfs de beste oorlogsfilms bevatten vaak momenten van spektakel, heldendom of cynische humor. Warfare stript al deze elementen weg. Er zijn geen heroïsche toespraken, geen bombastische orkestrale score en zeker geen triomfantelijke overwinningen. Wat de kijker overblijft, is de verstikkende realiteit van oorlog: daverend geweervuur, de gekwelde kreten van gewonden en de verlammende onzekerheid of hulp op tijd zal arriveren. De openingsscène – een van de weinige luchtige momenten – toont de SEALs die lachen om de over-the-top videoclip van Eric Prydz’s Call on Me, een ritueel dat zij vóór missies uitvoerden. De abrupte overgang van deze lichte sfeer naar de gruwelen van de strijd maakt de plotse verandering van kameraadschap naar pure overlevingsinstinct zo tastbaar.

Ray Mendoza en Alex Garland hebben er alles aan gedaan om Warfare zo authentiek mogelijk te maken. De film onderscheidt zich door dialoog die vol zit met militair jargon, onvertaald gelaten voor een niet-militair publiek, een bewuste keuze om de rauwe werkelijkheid te benadrukken. De toewijding reikt zelfs verder: de cast, met onder andere Will Poulter, Joseph Quinn en D’Pharaoh Woon-A-Tai, onderging een intensief SEAL-bootcamp waarin zij 20 kilogram aan uitrusting moesten dragen, radiocommunicatie oefenden en letterlijk voor elkaars veiligheid kilometers ver moesten dragen op een brancard. Bovendien kiest de film af van een traditionele soundtrack; afgezien van het nummer Call on Me, hoor je enkel de rauwe geluiden van het oorlogsgeweld; de schoten, explosies en de huiveringwekkende kreten, wat de onverbloemde sfeer van de strijd versterkt. Tenslotte speelt de film zich af in een real-time structuur, waardoor elke seconde van spanning en strijd een onmiddellijke, bijna ondraaglijke intensiteit krijgt, waardoor de kijker elke hartverscheurende moment voelt.

De ensemblecast vervaagt volledig in hun rollen, zonder één duidelijk hoofdpersonage. Dit was een bewuste keuze om de nadruk te leggen op het idee dat deze militairen geen filmhelden zijn, slechts gewone soldaten in een buitengewone hel. Cosmo Jarvis levert als de zwaargewonde Elliott een fysiek slopende prestatie, compleet met intens realistische protheses, terwijl D’Pharaoh Woon-A-Tai, in de rol van het alter ego van Mendoza, de verpletterende shock van een soldaat op het breekpunt weet over te brengen. Cinematograaf David J. Thompson kiest voor een stijl die gericht is op urgentie: de beelden zitten dicht op de huid, waardoor de kijker het gevoel krijgt letterlijk in het hart van het gevecht te zitten. Het geluid versterkt deze beleving door het nauwkeurig weergeven van het oorlogsgeweld, waarbij elk geweerschot en iedere explosie met een alarmerende helderheid wordt gepresenteerd.

In tegenstelling tot veel andere Irakfilms kiest Warfare ervoor geen politiek kamp te voeren. In plaats van het leger te verheerlijken of de oorlog expliciet te veroordelen, toont de film hoe oorlog iedereen verplettert, zowel soldaten als burgers. Korte, maar krachtige scènes, zoals een Iraaks gezin dat siddert terwijl hun huis wordt ingenomen, benadrukken dat de menselijke tol veel verder reikt dan het fysieke gevecht alleen. Ray Mendoza hoopt dan ook dat de film aanleiding geeft tot gesprekken, vooral onder veteranen die moeite hebben hun ervaringen te verwoorden. Neen, Warfare is geen makkelijke zit. Het is bruut, vermoeiend en bewust gespeend van de traditionele filmische bevrediging die een normale blockbuster biedt. Dat is echter precies de bedoeling. Deze film is niet gemaakt om te entertainen; het is een rauwe reconstructie van de chaos en het lijden dat oorlog met zich meebrengt, gemaakt door iemand die het aan den lijve heeft ervaren. Voor veteranen kan het een confronterende spiegel zijn, en voor burgers een keiharde herinnering aan de barre werkelijkheid van oorlog: geen heldendaden, geen makkelijke antwoorden, enkel overleven en verlies. Warfare is vanaf 9 april 2025 te zien in de Belgische bioscoopzalen.