Netflix docu FIFA Uncovered fileert Sepp Blatter en zijn trawanten

Miljoenen voetbalfans over de gehele wereld kijken uit naar het WK dat voor de deur en deze week pakt Netflix uit met de vlijmscherpe docu FIFA Uncovered (2022) van Miles Coleman die zijn licht werpt op die fameuze beslissing van FIFA om het WK niet alleen te organiseren in Rusland maar tegen alle verwachtingen in ook in Qatar in 2022, een land met tropische temperaturen, een bedenkelijke reputatie wat betreft mensenrechten maar in het bijzonder ook geen enkel WK waardig voetbalstadium. Een bizarre bokkensprong die meteen heel veel vragen deed oproepen naar de organisatie en hoe ze tot deze beslissing zijn gekomen.

Korte inhoud: Deze documentaire toont de veelbewogen geschiedenis van de FIFA. Door de jaren heen hebben machtsstrijd en corruptie welig getierd en geflirt met de gehele wereldpolitiek. Deze verkenning van de FIFA onthult ook de organisatie met al haar facetten en fouten: in het bijzonder wat ervoor nodig is om de organisatie van een wereldkampioenschap in jouw land te organiseren.

Ondertussen heeft Qatar aan sneltempo 7 stadiums gebouwd in recordtijd en hun 8ste stadium gerenoveerd, iets wat een slordige 200 miljard dollar heeft gekost maar vooral ook veel mensenlevens, iets wat FIFA zelf minimaliseert. Volgens The Guardiuan zouden zowat 6500 migrant werkers het leven hebben gelaten tijdens de bouw van deze stadiums in de golfstaat. Dit WK is gebouwd op hun grafstenen en ik kan begrijpen dat er veel stemmen opgaan om deze WK te boycotten.

Het WK organiseren als gastland is een prestigieuze zaak. Het zet een spotlicht op het gastland, duizenden mensen reizen af naar het land, hotels worden volgeboekt, en miljoenen mensen volgens alles op de voet op tv wat voor adverteerders bijzonder aantrekkelijk is. 200 miljard is dan nog maar een peulschil van wat een gastland aan return kan krijgen op lange termijn. En wie beslist uiteindelijk welk land het WK mag organiseren, hoe de tv-rechten verdeeld worden en wie de organisatie mag leiden? Een handvol FIFA bonzen. En wat blijkt is dat heel wat van deze heren lucratieve multi-miljoenen deals sloten met landen in ruil voor hun stem en invloed. Maar er werd ook geld gemaakt door sponsordeals ter ondersteuning van jongeren, maar waarbij 10-15% in bruine enveloppen verdween en doorgesluisd naar diverse banken. FIFA is een non-profit organisatie die sinds het aantreden van Blatter evolueerde tot een Zwitserse bank waar geheimhouding centraal stond.

De kracht van deze docu is dat hij de betrokken personen aan het woord kan laten, zelfs Sepp Blatter, die uiteraard van zichzelf vindt dat hij geen enkele fout heeft begaan en geen enkele verantwoordelijkheid heeft van de vele malversaties die het FBI heeft blootgelegd en 14 FIFA-functionarissen heeft aangeklaagd. Mijn enige kritiek op de docu is dat het niet doorvraagt en vele “verantwoordelijken” eigenlijk onaangeroerd laat, met name Jack Warner, Mohamed Bin Hammam en Nasser al-Khater. Maar de docu schept anders wel een onthutsend beeld van de werking van dit instituut en voor elke voetbalfan is dit ook wel interessant om te weten. In vier afleveringen biedt de serie een verrassend en ontmoedigend relaas van de corruptie die het bestuursorgaan van de wereldvoetbal al tientallen jaren teistert. De docu legt wel de verantwoordelijkheid bij FIFA niet bij Qatar, en dat is ook de juiste instelling, zonder op te roepen tot een boycot. De voetbalsport brengt ook veel goede zaken en deze mag niet overschaduwd worden door individuen die zichzelf willen verrijken. De docu staat op Netflix sinds 9 november 2022.