De meester van het gangsterepos blijft tot het einde der dagen wellicht Martin Scorsese. Met o.a. Casino, Goodfellas, Gangs of New York of recent The Irisman heeft de regisseur met Italiaanse roots enkele ijkpunten in het genre gemaakt. Velen hebben hem al van zijn troon willen stoten, maar Marty wil niet wijken. De volgende die een poging waagt, is acteur Edward Norton die met Motherless Brooklyn (2019) bewijst dat hij heel goed naar het oeuvre van Scorsese heeft gezien, maar de schwung en storytelling van de meester mist. Motherless Brooklyn (2019) is een nobele poging met interessante ingrediënten, maar duurt te lang en mist een constante vaart.
Korte inhoud: New York, jaren 1950. Lionel Essrog (Edward Norton) werkt voor het detectivebureau van zijn mentor en meester Frank Minna (Bruce Willis). Minna is de enige vriend van de eenzame Essrog die gediagnosticeerd is met het syndroom van Tourette en daardoor de bijnaam ‘Freakshow’ heeft gekregen. Het is een aandoening die Essrogs leven beheerst, maar zijn scherpe geest en rake observatievermogen hebben Minna toch overtuigd om Essrog een baan te geven in zijn bureau.
Maar dan wordt Minna tijdens een klusje vermoord, en ziet Essrog het als zijn plicht om de daders te vinden. En aangezien Minna tegen niemand heeft verteld waaraan hij werkte, moet Essrog van nul beginnen. Zijn speurtocht brengt hem diep in de schimmige wereld van de vastgoedsector van New York waar corrupte politici, vastgoedbonzen en criminelen profiteren van de armen. Zo kruist Essrog al snel het pad van Moses Randolph (Alec Baldwin), een machtige bouwondernemer die stevige plannen heeft met New York en zich laat omringen door een aantal louche figuren.
Na het romantisch drama Keeping the Faith uit 2000 is Motherless Brooklyn pas de tweede film die Edward Norton regisseert. Als acteur heeft Norton zijn sporen al ruimschoots verdiend (zie o.a. de drie Oscarnominaties voor American History X, Primal Fear en Birdman). Als regisseur loopt het iets minder vlot met zijn carrière en is hij tot nu toe iets minder overtuigend. Norton heeft goed gekeken naar zijn collega’s maar wil te veel forceren. Knappe shots die het tijdsbeeld van de jaren ’50 prima weergeven, worden afgewisseld met scènes waarin Norton te veel wil en het tempo helemaal uit de film halen.
Als acteur overtuigt Norton in Motherless Brooklyn wél. Een personage met een aandoening als Gilles de la Tourette spelen is altijd balanceren op een slappe koord tussen geloofwaardigheid en iemand belachelijk maken, maar Norton weet de juiste balans te vinden. Je leeft als kijker mee wanneer Essrog zich weer eens moet excuseren wanneer er een ongepaste woordenstroom op een fout moment over zijn lippen komt. Norton weet ook de eenzaamheid die zijn aandoening teweegbrengt mooi te vertolken en ondanks zijn afstandelijkheid en geslotenheid leef je met Essrog mee wanneer zijn enige houvast in deze wereld wordt vermoord.
Verder zien we in de cast een heleboel bekende acteurs, zoals Alec Baldwin als de corrupte politicus Moses Randolph en Willem Dafoe als diens aan lager wal geraakte broer Paul Randolph. Essrogs collega’s Tony Vermonte en Danny Fantl worden respectievelijk gespeeld door Bobby Cannavale en Dallas Roberts. Vrouwelijk tegengewicht komt er van Gugu Mbatha-Raw en Cherry Jones. Met ook Bruce Willis erbij is dit een uitstekende cast, met als duidelijk speerpunt Edward Norton.
En met regisseren en acteren had Norton blijkbaar nog geen werk genoeg want hij besloot ook op zijn eentje het scenario te schrijven met het gelijknamige boek van Jonathan Lethem als uitgangspunt (een boek waarvan Norton trouwens al sinds 1999 de filmrechten op bezit). Het bewijst dat Norton een veelzijdig man is, maar misschien heeft hij wel iets te veel hooi op zijn vork genomen en had hij zich bij het scenario toch moeten laten bijstaan door meer ervaren scenaristen die wat snoeiwerk konden verrichten zodat de film iets compacter en minder warrig zou zijn. Met zijn 144 minuten is Motherless Brooklyn aan de lange kant en Norton beschikt niet over de flair van een Scorsese of Tarantino om zijn publiek zolang geboeid te houden.
© Warner Home Video
Norton heeft ook beslist om de setting van het boek voor de film te verplaatsen van de jaren ’90 naar de jaren ’50 van vorige eeuw. Het geeft hem de kans om zijn ode aan de film noir te brengen, compleet met nagebouwde decors van de jaren ’50, een aanwezige voice-over en een soms iets te overheersende jazzy soundtrack van Daniel Pemberton. Wat Norton hiermee doet, voelt niet altijd als een geheel aan en hij wil een beetje te veel forceren. Dit maakt van Motherless Brooklyn absoluut geen slechte film, maar het is ook niet het meesterwerk geworden dat het in Nortons eigen hoofd wellicht wel was.
De Blu-Ray van Motherless Brooklyn hebben we ontvangen op 20 juni 2020 en is inmiddels verkrijgbaar. Daarop verwijderde scènes, een commentaartrack van Edward Norton en een blik achter de schermen waarin Norton toont hoe hij het boek van Lethem naar het scherm brengt.
Review Motherless Brooklyn (2019)
Recensie door Karen op 24 juni 2020
Mooi sfeerbeeld van New York in de jaren 50. Norton doet zijn truukje wat ie goed doet en zet een karakter neer dat knap genoeg nergens ridicuul wordt. Ook Baldwin doet het goed. Helaas is het verhaal en de vertelling een stuk minder. Ook de voorspelbare `verborgen plek` wordt wel erg laat ontdekt terwijl de meeste kijkers deze al vanaf de eerste seconde door zullen hebben.
Ik zie Edward Norton wel graag spelen, nog niet gehoord van deze film
Het is een sfeervol misdaad drama met prachtige jaren 50 beelden van een nostalgisch Brooklyn. Edward Norton speelt zijn rol heerlijk, de bijrollen zijn fantastisch maar toch is het plaatje niet compleet. Te onoverzichtelijk, veel te lang. Spijtig.