The Patriot (2000) *** Blu-ray recensie

Een historische film met Mel Gibson moet je altijd wel met een dikke korrel zout nemen, maar met The Patriot (2000) had hij geen inbreng in de regie, noch het script of zelfs de productie. En scenarist Robert Rodat heeft met Saving Private Ryan (1998) toch bewezen dat hij een vrij accuraat portret kon maken van hoe het was aan het front in Normandië in 1944. Naar verluidt zou hij 17 versies van zijn script hebben geschreven voor Columbia Pictures. Maar nu komt het, The Patriot was een Roland Emmerich film en dus weet je meteen dat spektakel voorrang heeft op authenticiteit. Vanavond 15 april 2020 kan je de film zien op Q2.

Korte inhoud: We bevinden on in 1776 in het koloniale South Carolina. Benjamin Martin (Gibson), een Frans-Indische oorlogsheld die wordt achtervolgd door zijn verleden, wil nu niets liever dan vreedzaam leven op zijn kleine plantage en wil geen deel uitmaken van een oorlog met de machtigste natie ter wereld, Groot-Brittannië. Ondertussen kunnen zijn twee oudste zonen, Gabriel (Heath Ledger) en Thomas (Gregory Smith), niet wachten om dienst te nemen in het nieuw gevormde ‘Continentale Leger’. Wanneer South Carolina besluit zich bij de opstand tegen Engeland aan te sluiten, meldt Gabriel zich onmiddellijk aan om te vechten … zonder toestemming van zijn vader. Maar wanneer kolonel William Tavington (Jason Isaacs), de Britse dragonder, berucht om zijn meedogenloze tactieken, tevoorschijn komt en de Martin Plantation platbrandt, slaat de tragedie toe. Benjamin merkt al snel dat hij verscheurd is tussen het beschermen van zijn familie en het zoeken naar wraak, en dit op de achtergrond van de geboorte van een nieuwe, jonge en ambitieuze natie.

Er zit geen echte logica in het optreden van William Tavington. Hij is gewoon een villain en dus is het voor het publiek waarschijnlijk eenvoudiger om te rooten voor het personage van Gibson en willen we allemaal vergelding zien. En dat is spijtig dat het niet op het niveau van de politiek is opgetild, maar gewoon verlaagd naar primaire wraak-motieven. In een bizarre scène gaat Martin door het lint met een bijl op het gelaat van een Britse soldaat. Doordrenkt in bloed van de dode man gaat hij dan terug naar zijn kinderen als een goede vader. En alles wordt gepresenteerd alsof dit de normaliteit is. Het lijkt een familieritueel.

Gibson, die 25 miljoen dollar kreeg voor de rol, is wel perfect gecast, met zijn ruw voorkomen en zijn al even ruwe stem, en hij is heus niet de enige charismatische acteur in deze prent. Collega Aussie Heath Ledger is fantastisch als oudste zoon Gabriel, eerst ongeduldig om mee te vechten, later een dappere en volwassen soldaat en een vurige aanbidder. Heath was eigenlijk van plan om de acteerwereld achter zich te laten omdat hij altijd maar domme rollen in tienerfilms aangeboden kreeg. Mel Gibson bracht hem op andere ideeën (… dank u, Mel). Daarnaast waren er ook nog sterke bijrollen van Chris Cooper en Tom Wilkinson.

© Sony Pictures Home Entertainment

Wat ik mij echter bleef afvragen is hoe deze film zoveel beter kon zijn met een regisseur die misschien iets minder de grote massa met de paplepel wou bedienen en iets meer zou graven in waargebeurde zaken uit die periode. The Patriot is voor mij een gemiste kans. De inhoud wordt ingeruild voor goedkope actie-scènes en gratuit gore geweld. Het is een geschiedenisles voor mensen die geen fluit geven om historisch accurate beschrijvingen. Het leger van George III wordt bevolkt door nazi-soldaten avant la lettre en we krijgen de indruk dat slavernij blijkbaar werd afgeschaft met de onafhankelijkheidsstrijd.

Maar al bij al blijf je als kijker ook wel kijken naar de popcornfilm die Emmerich heeft gemaakt, weelderig en opwindend gefilmd op de muziek van John Williams. Er is een lange Hollywood-traditie van ingetogen helden die tot geweld worden gedwongen (cf. Unforgiven, First Blood, …), waardoor we het beste van twee werelden krijgen met een held wiens hart op de juiste plaats zit, maar wiens spieren en geweer ook.