Gisteren was het zover en kregen we de Star Wars: Episode IX – The Rise of Skywalker (2019) voorgeschoteld, het laatste deel van de nieuwe trilogie. En de verwachtingen waren hoog gespannen gezien er toch heel wat opkuiswerk mocht gebeuren na het toch wat tegenvallende Star Wars: Episode VIII – The Last Jedi (2017). En ik moet zeggen, ook al word ik zelf niet echt wild van de Disney Star Wars films, weet dit laatste avontuur toch de juiste toon te slaan. Het serveert J.J. Abrams ons iets waar we bij momenten toch een nostalgisch kippenvel moment van krijgen en maakt voor een groot stuk komaf met die ‘dwaze humor’, die volslagen zinloze ‘Canto Bight’-intermezzo’s of nog de opgedrongen diversiteits-politiek uit de vorige film. The Rise of Skywalker brengt ons eindelijk ook een betere invulling van Luke Skywalker en Leia. Ja, Abrams probeert zelfs een beter licht te werpen op Snoke. Rian Johnson had het niet gemakkelijk gemaakt voor de scenaristen en het is dan ook een ‘onmogelijke’ taak om iedereen tevreden te stellen. Er zijn heel wat spoilers in Star Wars en ik zal mijn best doen om deze review zoveel mogelijk spoiler free te maken. Ook al lees je best geen reviews alvorens de film te gaan zien.
Korte inhoud: Het Verzet is kunnen ontsnappen van de oprukkende First Order. Kylo Ren (Adam Driver) wil met zijn Knights of Ren echter zijn grip op het universum versterken en besluit hij af te reizen naar een verborgen plaats waar de laatste Sith zich hebben verschanst en waar Snoke vermoedelijk vandaan komt, met het plan alles en iedereen uit te roeien. Een plaats die enkel gevonden kan worden door middel van een piramidale steen met een soort beacon waarvan er slechts twee exemplaren zijn. Maar Kylo ontmoet er geen verslagen Sith, maar wel Palpatine (Ian McDiarmid) die in alle stilte een gigantische en alles verpulverende ‘Final Order’ op de been heeft weten te brengen. Een bericht die uiteindelijk ook bij het Verzet aankomt. Rey (Daisy Ridley), Finn (John Boyega), Poe (Oscar Isaac), C3PO (Anthony Daniels), R2-D2 en Chewbacca (Joonas Suotamo) besluiten te zoeken naar de locatie van die tweede steen in een poging al het kwaad te verslaan bij de bron. Een opdracht die steeds meer begint te lijken op een zelfmoordmissie.
De centrale figuur in dit laatste deel is zonder twijfel Rey. In het begin zien we dat ze haar Jedi training wil afwerken. Ze zit ook met zoveel vragen over haar verleden en weet niet of ze de ‘Temptations of the Dark Side’ wel zal kunnen weerstaan. Kylo ziet in haar echter zijn wederhelft om het universum te domineren. De Force van Rey groeit echter met de dag en als laatste levende Jedi weet ze dat er veel op het spel staat. Uiteraard draait de gehele film over de terugkeer van Palpatine en eigenlijk is hij meteen ook een waardige villain – in tegenstelling tot Snoke – om deze trilogie en misschien wel de gehele saga mee af te sluiten. Ik had hem persoonlijk meer willen zien, maar de scènes met hem zijn bevredigend.
Ik had het gevoel dat J.J. eigenlijk de vorige film heeft gelaten voor wat het was en meer een sequel bracht op zijn Star Wars: The Force Awakens (2015), waarin de toon iets serieuzer is en de klassieke Star Wars ingrediënten in ere worden gehouden. Meer nog, indien J.J. had nooit het project moeten verlaten en deze trilogie had mijn inziens véél beter geweest, want het derde deel was damage control in plaats van de plot te duwen in een nieuwe richting. En hun troefkaart was Palpatine nadat Rian Johnson het zo nodig vond om Snoke – waarvan men bitter weinig wist – op een lullige manier te vermoorden. Zijn er grote verrassingen? Ja, maar niet plot- maar eerder karaktergewijs. De identiteit van Rey is iets waar iedereen kwaad van werd in de vorige film, dit krijgt hier een totaal nieuwe invulling en eigenlijk een bijzonder knappe invulling, zeker met het laatste beeld van de film. En het resultaat is zeker iets meer crowdpleasing, maar het grootste verschil tussen deze Disney Star Wars films en de oude Star Wars films is dat George Lucas toch iets meer bezig was met verhaal in plaats van met nostalgie.
De finale pakt groots uit, en ik moest toch even denken aan Endgame. Maar achteraf bekeken had ik zelf misschien wel een iets ander einde gewenst, maar hier kon ik ook wel mee leven. Je moet weten, we komen uit een film met Marry Poppins Leia die bevriest wanneer ze in de ruimte vliegt, terwijl we hier constant karakters hebben die in hun hemdje op Star Destroyers lopen. Het concept van gravitatie, zuurstof of temperaturen moet je gewoon even laten vallen, anders ga je je ergeren aan alles. Ik kon bij het einde van Endgame die traan in mijn oog nauwelijks vermijden, hier was de emotie een pak minder, ook al waren ze er heel dicht bij met de terugkeer van Lando Calrissian (Billy Dee Williams) of nog die ultieme confrontatie met de muziek van John Williams. Maar ook Carrie Fisher is terug als Leia en ik had even de indruk dat ze toch niet dood was, want ze komt wel heel vaak voor in de film (via deleted scenes uit Force Awakens én cgi). Daarvoor alleen verdient deze film al meer dan 3 sterren.
De minpuntjes in deze film, en iets wat eigenlijk al bij de drie films het geval was, is dat de motivaties van de karakters niet altijd logisch zijn. Kylo wil Rey vermoorden en er toch mee verzoenen, Palp wil Rey vermoorden, of haar toch inlijven als nieuwe “Supreme Leader” … of wil hij dat voor Kylo? Het varieert van moment tot moment en dat is te wijten aan het feit dat Disney eigenlijk haar huiswerk maar half had gedaan in tegenstelling tot pakweg de Avengers verhaallijn in de MCU. Je kan geen nieuwe trilogie bouwen op nostalgie, je moet iets (nieuws) te vertellen hebben. Ik weet zelfs niet of de allerjongsten die niet zijn opgegroeid met Star Wars hier ten volle van kunnen genieten. Toch was de dynamiek tussen Rey en Kylo/Ben Solo in deze film veel beter uitgewerkt dan in de vorige. Hier heb je ook meer telepathische momenten waarin beiden zelfs in een saber gevecht kunnen verzeilen op twee verschillende locaties. Dit zijn momenten waar het creatieve brein van J.J. Abrams echt wel de film ten goede komt. Kwatongen die beweren dat Abrams eigenlijk het schoothondje van Disney is geworden en deed wat hem was opgedragen, kennen volgens mij Abrams niet. Draai of keer het zoals je wilt, maar deze trilogie is eigenlijk zijn trilogie en de manier hoe hij eindigt is hetzelfde als hoe hij eraan is begonnen.
© 2019 Disney
Een ander minpuntje is dat personages als Rose Tico (Kelly Marie Tran) en Finn eigenlijk nog nauwelijks enige invulling van betekenis hebben. Hetzelfde kan gezegd worden van General Hux (Domhnall Gleeson) die ondanks de twist voor mij één van de meest teleurstellende personages blijft uit de nieuwe trilogie. Er is ook een nieuwe Tarkin in de vorm van Allegiant General Pryde gespeeld door een overtuigende Richard E. Grant. Een personage dat ik meer had willen zien in deze film was Zorii Bliss (Keri Russell), maar het moment die ze had met Poe vond ik wel geslaagd. Daarnaast zijn er een aantal grootse set pieces zoals een soort festival waar Poe en Rey in terecht komen op zoek naar een wezen die C3PO kan herprogrammeren of nog een zwaardgevecht op de brokstukken van de Death Star in een woelige zee.
Kortom, The Rise of Skywalker is weer een film waar iedereen het oneens met elkaar zal zijn of het uiteindelijk een goede was. Het is in ieder geval een duidelijk antwoord van Disney dat ze het oordeel van het publiek/fans iets meer waarderen dan het oordeel van journalisten, en op zich is daar niets mis mee. Indien je Last Jedi goed vond zal je noodgedwongen deze film nu met de grond gelijk moeten maken, en fans van Awakens zullen deze editie op handen dragen. De waarheid is, geen van deze drie films heeft begrepen dat het verhaal de karakters heeft gemaakt in de oudere trilogies en niet omgekeerd. Er is veel crowdpleasing en nostalgie, maar ik kan me niet van het gedacht ontdoen dat er meer inzat mits er iets meer consistentie zat in het script en ja, zelfs iets meer van het genie van een George Lucas. Ik ben er zeker van dat deze prent het plafond van 1 miljard zal doorbreken. Het is niet de film (of de trilogie) waar ik op had gehoopt maar het is zonder twijfel een waardige afsluiter van een prestigieuze en epische saga.
Recensie door Dave op 18 december 2019