“Spartacus: Blood and Sand” (2010) *** review

Stanley Kubrick filmde in 1960 één van de meest meeslepende sandalenfilms ooit: Spartacus. Kirk Douglas, de man met de legendarische kin, speelde de rol van zijn leven als een slaaf die gladiator werd en die eigenhandig een slavenopstand ontketende tegen het Romeinse Rijk. Wat volgde was één van de meest epische films van de vorige eeuw.

In 2010 besloot producer Steven S. DeKnight (de man achter “Smallville”) “Blood and Sand” (2010) te ontwikkelen om de Spartacus franchise nieuw leven in te blazen. Hij gooide het samen met de scenaristen over een andere boeg. Een moderne interpretatie is zacht uitgedrukt daar deze 13-delige serie resoluut kiest voor een brutale, bloedrode aanpak. Testosteron, adrenaline en expliciete seks zijn de sleutelwoorden voor deze peplum.

Sierlijk in beeld gezet geweld met veel slowmotion shots en overdreven veel ‘gore’ in de lijn van 300 en grafische comics vormden duidelijk de bron van inspiratie voor dit over-the-top guilty pleasure vehikel van zender Starz. Na het zien van de trailer was ik al overtuigd: dit ging een klepper worden. Het is heel clever om een serie te maken in het genre van de sandalenfilm dat op zijn gat ligt. Er zijn haast geen op til staande producties in de lijn van Gladiator (2000) , 300 (2006) of Troy (2004) .

Je had vorig jaar Centurion (2010), een bescheiden sandalenfilm van Neil Marshall die geen brokken maakte aan de kassa. Het is afwachten of The Eagle (2011) meer in de smaak gaat vallen bij pers en publiek, maar deze film staat haast zeker het zelfde lot te wachten. Je weet perfect wat je kan verwachten van Spartacus: Blood and Sand. 100% pulp. Onnodig veel gewelddadigheid en veel pikante onzedige scènes. Een serie voor een select publiek dus. Zie het als een “Rome” (2005)
voor sadisten.

Korte inhoud: Een strijdlustige Traciër (Andy Withfield) neemt de leidende hand voor zijn volk in een oorlogspact gesloten met Rome tegen een gemeenschappelijke vijand: de Gaeta. Onder strategische leiding van Romeins commandant ‘Legatus Claudius Glaber’ (Craig Parker), gaat het samengevoegd legioen te strijde tegen de barbaarse troepen die Tracië en omstreken bedreigen. Echter staakt Legatus Glaber in volle oorlog de strijd abrupt. Hij laat zich door zijn lepe vrouw Ilithia (Viva Bianca
) ompraten om te gaan voor persoonlijke roem: hij bindt de strijd aan met Mithridates in Asia Minor en laat de huidige veldslag voor wat hij is. De Traciërs gaan hier niet mee akkoord, want ze hebben niet de mankracht om de Gaeta alleen terug te dringen. Er komt een opstand waarna de Tracische leider wordt gevangen genomen en gescheiden van zijn geliefde vrouw Sura (Erin Cummings). Allebei worden ze als slaaf verkocht. De Traciër wordt verscheept naar Rome en in de arena gedumpt als hapklare brok voor 4 getrainde gladiatoren.

Echter verrast de Traciër door de 4 agressors snel en met gemakzucht koelbloedig af te slachten. Dominus Batiatus (John Hannah), bezitter van een Ludus die de beste gladiatoren voor het Romeinse rijk traint, eist de slaaf op en doopt hem om tot Spartacus. Een legendarische opmars in de arena staat op til voor Spartacus die zich overgeeft aan beestige trainingen en succes binnen de arena, gevoed door Batiatus’ beloofde hereniging met zijn vrouw Sura…

Na het zien van de teleurstellende pilootaflevering was ik toch niet meteen verkocht. Ik zag goedkoop ogende effecten, belabberde dialogen en een inspiratieloos verhaaltje ontplooien, dat werd opgesmukt door expliciete seksscènes en rauw geweld komende van een legertje afgetrainde (lees: strategisch belichte) Spartanen, inclusief bloot bovenlijf met 6-pack in putje winter. Wat nog het meest stoorde was het overdadig gebruik van blue-screens voor zowat elke actiesequentie. De makers legden de lat enigszins laag en gingen resoluut voor hersenloos vertier…

© Twentieth Century Fox Home Entertainment

Tot mijn verbazing groeide de serie aflevering na aflevering naar een volwassener, intelligenter geheel. De softporno en overdreven bloederige actiesequenties waren nog volop aanwezig, maar dit werd plots aangevuld met sierlijke dialogen, stevig acteerwerk en mooie plotwendingen. Ook de effecten oogden professioneler en de gevechten in de Arena waren bij momenten adembenemend. In slechts 3 afleveringen tijd veranderde deze serie dramatisch naar een uitermate entertainend sandalenepos. Naar het einde toe had deze serie me volledig in haar greep. Ik was overdonderd door de opgefokte actietaferelen in de arena en de intriges binnen het slavenhuis Batiatus.

Grote troef hierbij was de charismatische John Hannah, die zo uit de serie Rome geplukt leek te zijn. Hij is de echte ster van de serie. Maar ook Andy Withfield kon overtuigen als het titelpersonage. In eerste instantie leek hij te licht om de serie te dragen, maar hij groeide elke aflevering meer in zijn rol en zijn karakterontwikkeling zorgden uiteindelijk voor een memorabel personage. Bovendien zie je zijn fysiek er elke aflevering op vooruitgaan, wat zijn vertrouwen ongetwijfeld een boost gaf tijdens de opnamen. Verder vermeld ik nog graag Lucy Lawless die de rol van Batiatus’ vrouw Lucretia behartigd, beter bekent als Xena (1995) in een vorig leven. Het is velen hun natte droom geweest om haar naakt in actie te zien. Wel, deze droom komt nu meer dan uit. Je ziet haar in volle glorie aan het werk, elke aflevering opnieuw. Stoeipartijen met manlief en gladiator Crixus, met oog voor detail in beeld gebracht.

De gehele cast is trouwens top. We zien Peter Mensah uit 300 terug als slavenmeester Doctore en een imposante Manu Bennett die perfect gecast werd voor de rol van gladiator Crixus, de nemesis van Spartacus. Deze serie brengt een zeer leuk fenomeen met zich mee. De meeste topseries beginnen enorm goed, maar eindigen in mineur of worden afgevoerd. Denk maar het geannuleerde: “The Sarah Connor Chronicles” (2008) of “Firefly” (2002) , of de teloorgang van kwaliteit in de laatste 2 seizoenen van zowel “Nip/Tuck” (2003) als“24” (2001) …
Bij deze serie is het de omgekeerde wereld.

Starz heeft met deze serie zijn paradepaardje. Een hele horde fans scheren zich nu achter deze serie en velen zullen nog bekeerd geraken, hopelijk mede dankzij dit artikel. Critici die de serie afmaken en inhakken op het flauwe begin hebben duidelijk te vroeg naar het zwaard gegrepen. Spartacus is veel meer dan een opgefokte variant op Spartacus de film, of 300. Hij bevat een opbouwend verhaal, memorabele personages maar vooral: heerlijk vertier dat symbool staat voor het eeuwenoude Brood en Spelen.

Update 12/09/2011: Acteur Andy Whitfield is gisteren in zijn huis te Sydney, Australië overleden aan de gevolgen van lymfklierkanker. De acteur vertolkte niet alleen de titelrol in de serie Spartacus: Blood and Sand , maar daarnaast ook een rol in de tv-film The Clinic. Andy Whitfield werd 39 jaar oud.