National Treasure (2004) *½ Blu-ray review

Ik had een paar maanden geleden het boek The Da Vinci Code van Dan Brown gelezen, op aanraden van iemand. Het verhaal begint na een moord in de Louvre, waarin het slachtoffer een aanwijzing achterliet dat enkel door zijn dochter en een beruchte symbolenlezer konden ontcijferd worden. Zij zullen trachten de daders te vinden en het mysterie te ontrafelen die geheim moest blijven. Het boek begon met het statement dat het verhaal gebaseerd is op feiten. Hoewel deze feiten helemaal niet worden onderbouwd met argumentatie en/of verwijzingen naar verifieerbare gegevens.

© Walt Disney Home Entertainment Benelux

Was de auteur nu bedeeld met een echt schrijftalent, dan had ik me nog kunnen laten meevoeren met dit Indiana Jones-verhaal rond de grote mysteries des leven, van de Mona Lisa tot de Heilige Graal. Uiteindelijk lag mijn irritatie nog niet zozeer bij de ongeloofwaardigheid van het boek, het is best ontspannend, dan wel van de idiote raadseltjes, aanleunend bij de Jommeke-albums, die blijkbaar niemand in de gehele geschiedenis ooit heeft kunnen ontcijferen, alsof wij de enige generatie zijn met hersenen. De verwijzingen dat Brown de nieuwe Umberto Eco zou zijn is al even grappig als sommige absurde plotwendingen. En nu is er deze film, National Treasure (2004), die blijkbaar niets te maken heeft met het boek, gezien er geen verijzingen zijn in de credits, maar er wel op lijkt als twee druppels water. Toch zou Ron Howard bezig zijn met de adaptatie van het boek voor een filmproductie in 2005. Hopelijk bestudeert hij deze Bruckheimer-productie aandachtig, zoadat hij niet dezelfde fouten begaat.

Nicolas Cage speelt een schattenjager van de 3de generatie die, samen met een blonde historicus-babe en een jonge grappige nerd, een fabelachtige schat opspoort, daterend uit de tijd van de tempeliers en verborgen door de vrijmetselaars, stichters van de Verenigde Staten. Het ene raadsel leidt naar het andere, en alles draait rondom het streng bewaakte originele document van de Onafhankelijkheids Verklaring, waarachter een verborgen tekst is geschreven. Maar dit is uiteraard maar het topje van de ijsberg gezien de film het publiek 2u lang in de ban moet houden.

Een personage in de film merkt wijselijk op: “Why don’t they just say where the treasure it and wish us a lot of fun with it”. En dit is uiteraard een logische redenering, want denken de makers van al die raadseltjes nu echt dat iemand ooit de moeite zou doe om alles te ontcijferen. In tegenstelling tot het boek van Brown zijn de raadseltjes wel heel gesofistikeerd. En daar waar je enig begrip kan hebben voor het geheim houden van de Heilige Graal in The Da Vinci Code, ben je met verstomming geslagen waarom ze de schat in National Treasure zouden moeten verbergen.

De film is een zuivere Bruckheimer-prent en zal voor de “nog” jongere generatie dan mijn generatie zeker in de smaak vallen. Leuke one-liners, een hoop cliffhangers, achtervolgingen, bombastische muziek, inbraken, vuurgevechten en vooral Nicolas Cage, die, althans voor mij, de reden was waarom ik de film ben gaan zien. De regisseur, Jon Turteltaub, komt in deze productie vrijwel niet aan te pas, gezien het van begin tot einde een formule film is geworden zonder echte plot-verrassingen, en wordt het ene cliché op het andere gestapeld. Toch vind ik de uitdaging groot om via verschillende puzzels een paar grote kunstwerken, historische artefacten en wereldwonders met elkaar te verbinden. Maar wanneer alles iets te intellectueel begint te worden kiest de regisseur resoluut voor humoristische interventies en evidente acties-scenes. Raiders of the Lost Ark lijkt naast deze film toch wel heel ver weg. Groots opgezet maar de tijd zal deze National Treasure snel begraven.