Justin Kurzel’s The Order (2024) is een intense misdaadthriller gebaseerd op waar gebeurde feiten die zich afspeelt tegen de onrustige achtergrond van het Amerika in de jaren 80. De film verkent de duistere realiteit van binnenlands terrorisme, geworteld in White Supremacy-ideologie. Misschien wel een film die op het goede moment komt, ook al denk ik dat de kampen in Amerika ondertussen al zijn verdeeld. De première staat gepland voor 6 december 2024 in de VS en heeft een sterrencast onder leiding van Jude Law, Nicholas Hoult en Tye Sheridan. Met Kurzel’s kenmerkende beklemmende regie brengt deze film niet alleen een gevaarlijk hoofdstuk uit de Amerikaanse geschiedenis tot leven, maar biedt het ook een spiegel voor hedendaagse kwesties.
© Vertical Entertainment
Korte inhoud: In 1983 maakten een reeks steeds gewelddadiger bankovervallen, vervalsingsoperaties en overvallen op gepantserde auto’s gemeenschappen in de Pacific Northwest bang. Terwijl verbijsterde wetshandhavers naar antwoorden zochten, kwam een eenzame FBI-agent (Jude Law), gestationeerd in het slaperige, pittoreske stadje Coeur d’Alene, Idaho, tot de conclusie dat de misdaden niet het werk waren van traditionele, financieel gemotiveerde criminelen, maar van een groep gevaarlijke binnenlandse terroristen, geïnspireerd door een radicale, charismatische leider (Nicholas Hoult), die een verwoestende oorlog tegen de federale overheid van de Verenigde Staten beraamden om de Amerikaanse overheid te destabiliseren.
Centraal staat het kat-en-muisspel tussen Terry Husk en Bob Mathews, gespeeld door Nicholas Hoult, de charismatische maar dodelijke leider van “The Order.” Hun strijd is zowel fysiek als psychologisch, waarbij elk personage wordt gedreven door zijn eigen overtuigingen. Tye Sheridan voegt nog een laag complexiteit toe als Jamie Bowen, een lokale politieagent die steeds dieper betrokken raakt. Daarnaast zien we Jurnee Smollett als Joanne Carney, een FBI-agent met haar eigen interne conflicten. Het script werd geschreven door Zach Baylin, Gary Gerhardt en Kevin Flynn.
Justin Kurzel, bekend van films als Nitram en Macbeth, is een meester in het benaderen van gewelddadige, uitdagende thema’s met zowel gevoeligheid als intensiteit. The Order gaat in dezelfde lijn verder en duikt diep in de psychologie van binnenlands terrorisme, waarbij het verband wordt gelegd met giftige vormen van mannelijkheid en de teleurstelling in de Amerikaanse identiteit. Deze film is niet zomaar een misdaadthriller; het is een reflectie op hoe raciale haat kan gedijen en uiteindelijk tot geweld kan leiden als het door de samenleving wordt genegeerd. Het doet op zich wat denken aan American History X (1998). Een van de belangrijkste elementen die The Order onderscheidt, is de manier waarop het de rekruteringstactieken van de neonazi’s belicht, die niet alleen militaristisch zijn, maar ook sterk ideologisch geladen. De film toont hoe ogenschijnlijk normale individuen verleid worden tot extremistische denkbeelden, met ongemakkelijke parallellen naar de hedendaagse politieke realiteit.
Kurzel’s regie staat bekend om zijn broeierige, sfeervolle aanpak, en The Order vormt hierop geen uitzondering. Tegen de achtergrond van het kalme, soms desolate landschap van het Pacific Northwest, worden de gewelddadige acties van de personages extra scherp in beeld gebracht. Deze tegenstelling versterkt de spanning en benadrukt de boodschap van de film: extremisme kan gedijen in de stille, over het hoofd geziene hoeken van de samenleving. Jude Law’s vertolking van Terry Husk is rauw en gelaagd, waarbij hij de vermoeidheid toont van een man die zijn leven heeft gewijd aan het bestrijden van het kwaad, maar nu geconfronteerd wordt met een vijand die gevaarlijker en slinkser is dan ooit tevoren. Zijn prestatie wordt geprezen als een van de hoogtepunten van de film, waarbij hij de fysieke kant van een wetshandhaver combineert met de emotionele diepgang van iemand die persoonlijk geraakt wordt door de opkomst van het blank nationalisme. Ook Nicholas Hoult’s Bob Mathews is ijzingwekkend in zijn rol als een man die zichzelf ziet als een revolutionair, wiens gevaarlijke charisma de gruwelijke daden verdoezelt die hij in naam van zijn overtuigingen pleegt.
The Order is niet alleen een war gebeurd verhaal, maar ook een verhaal dat direct inspeelt op actuele zorgen. De opkomst van extremistische groepen en hun gewelddadige methoden om witte nationalistische ideologieën te promoten, is een groeiend gevaar, wat deze film des te relevanter maakt. Kurzel schuwt de ongemakkelijke waarheden niet over hoe deze groepen opereren, noch over de maatschappelijke laksheid die hun groei mogelijk maakt. Het zou een belangrijke film kunnen worden in 2024 maar dat dachten we ook van Civil War (2024) en dat werd uiteindelijk toch wel iets van een teleurstelling. De nabije toekomst zal het uitwijzen.
