Eén ding kan je Ridley Scott niet verwijten, en dat is dat hij geen oog zou hebben voor detail. Zijn historische films zijn en blijven opmerkelijke portretten van hoe het er in die periode vermoedelijk had kunnen uitzien, en met de productiemiddelen en cgi die zienderogen op verbeteren, zijn het films die nog lang na zijn dood zullen blijven nazinderen. Het enige waar Ridley niet altijd mee kan overtuigen is de kwaliteit van zijn script, maar hoeveel meesterwerken kan een filmregisseur ook maken? Deze The Last Duel (2021) is visueel een indrukwekkend portret van een middeleeuws #MeToo verhaal, maar het is niet de film die me omver heeft weten te blazen.
Korte inhoud: Frankrijk, de 14e eeuw. Een eenvoudige maar moedige ridder, Jean de Carrouges (Matt Damon), keert terug van een militaire expeditie en hoort van zijn vrouw Marguerite (Jodie Comer) dat zij verkracht is. Zij wijst de knappe en sluwe schildknaap Jacques Le Gris (Adam Driver) aan, een oude vriend van de ridder en een zeer goede vriend van graaf Pierre d’Alençon (Ben Affleck), als dader aan. De schildknaap beweert dat hij onschuldig is. De vrienden voeren een duel om de waarheid: het Carrouges-Legris duel, het laatste gerechtelijke duel op leven en dood in Frankrijk.
De film is onderverdeeld in 3 delen die elk het standpunt van één van de betrokken partijen vertelt – een beetje naar het model van de klassieker Rashōmon (1950) van Akira Kurosawa – en bijgevolg zit je vaak met herhalingen en als kijker neem je bijgevolg alles met een dikke korrel zout en kan je je ook niet geheel inleven in de karakters. Je vermoedt dat elk hun versie wel wat hebben opgesmukt of gedramatiseerd. De film levert sporadisch meeslepende scènes en de plot op zich is wel intrigerend ook al heb je halverwege al door waar het verhaal naar toe gaat. Persoonlijk had ik er één verhaal van gemaakt en eerder gewerkt met één a-synchronische verhaallijn die het meest plausibele standpunt weergeeft van de gebeurtenissen. De vertolkingen zijn uitmuntend maar het is wat teleurstellend om naar een film te kijken inclusief zijn “alternatieve scènes”.
Dit verhaal had een grotere emotionele impact kunnen hebben mochten we onze tijd niet verspillen scènes met verschillende standpunten. Er zijn veel goede zaken die misschien zelfs beter uitgewerkt konden worden zoals de onverwacht luchtige chemie tussen Driver’s Le Gris en Affleck’s graaf Pierre d’Alençon, maar ook de mogelijke motieven van Marguerite konden beter uitgespit worden. ***spoiler*** Er had een motief kunnen zijn van Marguerite om komaf te maken met haar gedwongen huwelijk met een egocentrische, ontvlambare vechtersbaas om een relatie te beginnen met zijn rivaal en als volgt een verkrachting te claimen, goed wetende dat haar man zich zou blootstellen aan een dodelijk gevecht. Maar dan zou ze zichzelf opofferen? Wel in de film maakt ze duidelijk dat ze niet wist dat indien haar man het duel zou verliezen dat zij op de brandstapel zou eindigen, dus is deze piste niet geheel uitgesloten. ***end spoiler*** Maar scenarist Nicole Holofcener, Ben Affleck en Matt Damon zijn hiervan weggebleven.
Gezien de repetitie verdampt de spanning toch wat in de tweede helft en krijgen we hoofdzakelijk trage dioloogscènes te zien die de eindscène moeten voorbereiden. Maar wanneer we uiteindelijk zijn aangekomen tot het onvermijdelijke climaxduel, hebben we als kijker een beetje de interesse verloren in de mogelijke uitkom, ook al is deze duel tot het beste wat we ooit te zien kregen op vlak van ridderlijke duels. Dierenliefhebbers blijven echter best weg van deze film want paarden krijgen het hier hard te verduren.
© 20th Century Studios / Scott Free Productions
Het uiteindelijke resultaat is een wisselvallige onderneming die sterke vertolkingen en fotografie dwingt in een onovertuigend-narratief-korset in 3 delen en zo voorbijgaat aan een impactvol dramatisch steekspel. Het begin was nochtans veelbelovend en het duel op het einde onthutsend, maar tussenin hebben de scenaristen er een puinhoop van gemaakt. Ridley heeft 150 films geproduceerd waarvan 50 geregisseerd, maar heeft zo goed als geen enkel scenario geschreven (buiten een kortfilm uit 1965) en dit in tegenstelling tot regisseurs van zijn generatie zoals Stanley Kubrick, Steven Spielberg, Francis Ford Coppola, Martin Scorsese, Brian De Palma, Ingmar Bergman, Federico Fellini en ga zomaar verder. Ridley is een geniaal beeldenmaker maar zonder een degelijk script en talentvolle acteurs staat hij op losse schroeven . Hij zou niet weten hoe een plot recht te trekken zonder dat hij een script in handen krijgt waarvan hij een storyboard kan maken.
Maar dit maakt hem in geen geval een minder talentvolle regisseur, integendeel, hij is een inspiratiebron voor menig filmmakers. En ondanks dat het tempo en de herhalingen in The Last Duel, zit er genoeg in deze prent om je aan je stoel te binden tot het impactvolle en brutale einde. Op 12 oktober 2021 was de film te zien in de bioscoop en internationaal werd het een flop (met een wereldwijde recette van 30 miljoen en een productiebudget van 100 miljoen dollar).
Review The Last Duel (2021)Recensie door Dave op 10 december 2021
