Wanneer gaan beroemdheden eens beseffen dat we leven in een Twitter-age. Complexe verhalen worden samengevat in 140 tot 280 karakters, en wanneer je een verhaal uit zijn context rukt kan je meteen de indruk wekken dat je een homofoob, antisemiet, vrouwenhater of zelfs een racist bent. En ga dan maar eens proberen om die tanker-van-online-verwijten te keren. Voor Liam Neeson begon het allemaal met een interview aan The Independent.
Dit was onderdeel van een press junket voor zijn opkomende film Cold Pursuit (2019). Het begint als een verklaring van hoe zijn nieuwste personage boos wordt. “Er is iets primitiefs – God spaart jou van een misdrijf waarin een lid van je familie ten onder gaat.” Hij aarzelt even maar vertelt bedachtzaam. “Ik zal je een verhaal vertellen. Dit is waar.” En dan komt een wel heel donker verhaal uit zijn verleden, zo’n 40 jaar geleden. Liam was teruggekeerd – vermoedelijk naar Londen – waar hij er een vriendin van hem aantrof die nog maar pas brutaal verkracht was geweest.
Foto van Maria Marin op de set van Third Person © 2014 Sony Pictures Classics
“Ze (de vrouw die verkracht was) behandelt de situatie op meest buitengewone manier”, zegt Neeson. “Maar mijn onmiddellijke reactie was …” Er is een pauze. “Ik vroeg, wist je wie het was? – Nee. Welke kleur had hij? Ze zei dat het een zwarte persoon was. Ik ging op en neer met een stok, in de hoop dat ik door iemand benaderd zou worden – ik schaam me om dat te zeggen – en ik deed het voor misschien een week, in de hoop dat een [Neeson maakte met zijn vingers in de lucht aanhalingstekens] ‘zwarte klootzak’ uit een pub zou komen en iets zou beginnen met mij, zodat ik (nog een pauze)… hem kon doden.”
Neeson weet duidelijk wat hij zegt en hoe schokkend het is, hoe vreselijk. “Het kostte me een week, misschien anderhalve week om daar doorheen te gaan. Ze zou zeggen ‘Waar ga je naar toe?’ En ik zou zeggen: ‘Ik ga gewoon een eindje wandelen.’ ‘Wat is er mis?’ ‘Nee nee, er is niets aan de hand.'” Hij onthoudt opzettelijk details om de identiteit van het slachtoffer te beschermen. “Het was vreselijk, vreselijk, als ik terugdenk, dat ik dat deed,” zegt hij. “En ik heb dat nooit toegegeven, en ik zeg het tegen een journalist. God verhoede het. – “Holy shit,” zegt Tom Bateman, zijn co-ster, die naast hem zit. “Het is vreselijk,” vervolgt Neeson, met een trilling in zijn adem. “Maar ik heb er uit geleerd, wanneer ik uiteindelijk tot mijn zinnen kwam. Wat was ik aan het doen, weet je?”
Ik besef dat het een schrijnende bekentenis is. “Ik ben opgegroeid in Noord-Ierland, temidden van de problemen.” Hij vertelt over de hongersnood, en de wraak-acties tussen katholieken en protestanten. “Dat was wraak, maar het leidt gewoon tot meer wraak, tot meer doden en meer doden. Al dat spul dat in de wereld gebeurt, het geweld, is daar het bewijs van, weet je. Maar dat is die primaire behoefte, ik begrijp het.”
Het probleem in heel deze discussie is dat (1) Liam vroeg naar de huidskleur van de dader en (2) Liam die bekende te zoeken naar een “zwarte klootzak”, los van het feit of hij het had gedaan. Uit zijn context is dit uiteraard verwerpelijk en racistisch. Maar in een tweede interview leek Liam al dit eerste punt te ontkrachten in die zin dat hij haar had uitgevraagd over de dader. En mocht het een dikke kleine Ier zijn, dan zou hij op zoek gaan naar kleine dikke Ieren. Daarnaast weten we niets over het slachtoffer. Misschien was het ook een zwarte vrouw en dat zou meteen ook een compleet ander licht werpen op zijn initiële vraag. En toch staan de Social Media Mob al met getrokken messen en roepen ze voor een boycot van Liam Neeson. Gelukkig zijn er ook andere stemmen te horen.
Zal deze ’trial by media’ een impact hebben op de carrière van Liam Neeson? Het zal een impact hebben, maar net zoals Mel Gibson zal er wel opnieuw een moment komen waarin het stof is gaan liggen. Op social media kan je geen genuanceerd debat voeren, dus deze battle zal hij sowieso verliezen en het feit dat nieuwszenders bloed hebben geroken en nu graag uitpakken met ronkende titels als “shocking racist remarks” of “Is Liam Neeson a racist?” is iets waar je als acteur ook niets kan aan doen. Is Liam een racist? Ik weet het niet. In ieder geval heeft hij geen crimineel feit gepleegd en is hij ook niet beschuldigd voor racistische feiten en de man is ondertussen al 66. Denk je dat er in New York na 9/11 geen mensen rondliepen met wraak tegenover Moslims en er op uit waren om misschien wel moslims te doden? 99,9% heeft zich uiteraard niet schuldig gemaakt aan racistische daden. Psychoanalyse leert ons dat we in wezen allemaal in staat zijn tot moord. Maar deze bekentenis van Liam is voor mij althans geen bewijs dat hij (1) een racist is of (2) een slecht mens. Ik begrijp te context en ik begrijp de gevoelens die na een dergelijk incident kunnen boven komen. Zijn de gevoelens verwerpelijk? Uiteraard! En dat heeft hij ook duidelijk gemaakt, dat hij zich schaamde voor deze gevoelens en dat geweld enkel maar in geweld resulteert, maar de media en mensen zoals Piers Morgan, zijn niet geïnteresseerd in context. Mijn enige tip aan Liam is: “You can now shut up about it. Stop the interviews!”
