BBC miniserie The Crimson Field over de VAD meisjes tijdens WOI

Deze maand is ook de TV-miniserie The Crimson Field (2014) uit. Het is een reeks van zes afleveringen die werd geschreven door BBC-icoon Sarah Phelps, al 13 jaar lang een van de drijvende krachten achter de legendarische soap EastEnders.

Deze serie over veldverpleegsters heeft echter meer gemeen met Downtown Abbey en China Beach en voelt realistischer aan. Omdat de reeks vrij duur was om te maken en vooral bedoeld was om de BBC World War I Centenary in de verf te zetten, werd er uiteindelijk beslist om het bij een enkel seizoen te houden, waardoor tv-fans zich niet te veel moeten investeren in het bekijken van alweer tientallen afleveringen. Dankzij een uitstekende sfeerschepping, sterke verhaallijnen en goede acteerprestaties weet The Crimson Field alvast een goede indruk achter te laten.

Korte inhoud: Eigenwijze Kitty Trevelyan (Oona Chaplin), naïeve Flora Marshall (Alice St. Clair) en rustige Rosalie Berwick (Marianne Oldham) zijn drie vrijwilligsters bij het Voluntary Aid Detachment, een burgereenheid die zich toespitst op veldverpleging. De drie jonge vrouwen kijken aanvankelijk vol verwachting uit naar hun eerste opdracht, maar die blijkt al snel behoorlijk tegen te vallen.

Kitty, Flora en Rosalie worden tijdens de Eerste Wereldoorlog ondergebracht in Hospitaal 25A, een veldhospitaal vlakbij het front van Boulogne, waar hun ideale beeld van verpleging haast meteen stuk barst. Ze moeten samenhokken in een kleine tent, er zijn geen degelijke sanitaire voorzieningen, veel patiënten worstelen met psychologische problemen en bovendien worden ze met heel wat argwaan begroet door de plaatselijke militaire verpleegsters. Dat zijn immers professionals die een meer doorgedreven opleiding achter de rug hebben en het doorgaans niet zo begrepen hebben op burgerhulp.

Ook de komst van een vierde aanwinst, de mysterieuze zuster Joan Livesey (Suranne Jones), lijkt weinig soelaas te bieden. Dat hun overste, matrone Grace Carter (Hermione Norris), ook nog eens erg veeleisend is en in een machtsstrijd verwikkeld is met haar voormalige mentor, zuster Margaret Quayle (Kerry Fox), maakt alles nog moeilijker.

De meisjes van het Voluntary Aid Detachment worden hartelijker ontvangen door een groot deel van de aanwezige soldaten, die goed genoeg weten dat deze vrouwen – in tegenstelling tot militaire verpleegsters – wél mogen in het huwelijksbootje stappen. Vooral de gevoelige kapitein Thomas Gillan (Richard Rankin) voelt zich erg aangetrokken tot een van hen. Vierde verpleegster Joan sleurt echter een groot geheim met zich mee: net voor de start van de oorlog is ze verliefd geworden op een Duitse immigrant…

Het Voluntary Aid Detachment, of VAD, was een vrijwilligerseenheid die veldverpleging aanbood. Dat gebeurde voornamelijk in hospitalen, maar de Britse vrouwen die er deel van uitmaakten werden ook geregeld elders ingezet, vooral tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Het VAD-systeem ontstond in 1909 onder impuls van het Rode Kruis en de Orde van Sint-Jan, een koninklijke ridderorde die 21 jaar eerder door Koningin Victoria zelf werd opgericht. Tegen 2014 waren er al 2500 detachementen actief, waarvan twee derde uit vrouwen en meisjes bestond. Omdat de meeste vrijwilligers minstens uit de middenklasse kwamen, stond het Rode Kruis huiverig tegenover het inzetten van VAD’s in het buitenland, waar de condities gewoonlijk erger waren dan in het Verenigd Koninkrijk zelf. Aanvankelijk werden de VAD-verpleegsters in Frankrijk dan ook beperkt tot werk in de kantines en keukens, maar nadat ze zelf onder vuur waren genomen, werd hen toelating verleend om ook als noodverpleegsters te fungeren. Naarmate het tekort aan verpleegsters groeide, werden ook vrouwelijke vrijwilligers die ouder waren dan 23 en minstens 3 maanden ziekenhuiservaring hadden over de zee gestuurd. Langzaam begonnen de relaties tussen de VAD’s en de militaire verpleegsters dan ook de ontdooien, maar zover is het in The Crimson Field zeker nog niet…

© British Broadcasting Corporation

Dat de BBC zich alle moeite van de wereld wil getroosten om de Eerste Wereldoorlog, zijn helden en zijn slachtoffers te herdenken, staat buiten kijf. En dit seizoen zou wel eens een grondig impact kunnen hebben op de manier waarop we over de Eerste Wereldoorlog denken. Tot consternatie van bedenkster Sarah Phelps, die al meerdere seizoenen had uitgetekend, besliste de BBC de reeks na één jaargang toch stop te zetten. Vrijdag werd de eerste aflevering uitgezonden op Eén, volgendeweek vrijdag de tweede aflevering. Als jullie liever de serie in één ruk willen uitzien, kan je de serie al bekijken op DVD.