The Heavy Water War (2015) een nieuwe Scandinavische topserie

Meer dan één op vier Noren zat op 4 januari 2015 aan het scherm gekluisterd toen de eerste aflevering van “The Heavy Water War” (2015) op de Noorse openbare omroep NRK werd uitgezonden. Nog voor de reeks op antenne ging werd ze ook al verkocht aan vijftien landen. Nu zijn Scandinavische series momenteel zeer hip, maar het zijn toch sterke adelbrieven die deze reeks kan voorleggen. En terecht, want “The Heavy Water War” is opnieuw een heel sterke Scandinavische serie over een minder bekende episode uit de Tweede Wereldoorlog.

Korte inhoud: “The Heavy Water War” (of “Kampen om Tungtvannet” zoals de reeks in het Noors heet) gaat over één van de belangrijkste sabotagemissies uit de Tweede Wereldoorlog. De kunstmestfabriek Norsk Hydro in het dorpje Rjukan produceert aan het begin van de oorlog als enige ‘zwaar water’, ofwel water verrijkt met deuterium. Dit wekt de interesse van de nazi’s aangezien dit water noodzakelijk is voor het bouwen van een kernreactor. De Duitse troepen haasten zich naar Noorwegen om de volledige stock zwaar water op te kopen en de productie op te drijven. Aanvankelijk weten de geallieerden niet waarvan de plotse Duitse interesse voor de afgelegen Noorse fabriek komt, maar aangezien ook zij achter de coulissen werken aan een nucleair wapen, worden de Duitse bedoelingen al snel duidelijk. De Duitse plannen moeten het koste wat het kost verijdeld worden want wie het eerste een atoomwapen kan ontwikkelen, neemt een grote optie op het winnen van de oorlog.

Samen met de Noorse professor Leif Trondstad (Espen Klouman Høiner), die zelf in de Hydrofabriek heeft gewerkt, stellen de Britten onder leiding van Julie Smith (Anne Friel) een team jonge Noren samen die de fabricatie van zwaar water zullen moeten saboteren. Ze zullen gedropt worden in het besneeuwde Noorwegen met barre weersomstandigheden die hun plan extra zullen bemoeilijken. Bovendien ligt de fabriek hoog in de bergen en is de enige toegangsweg een brug die natuurlijk zwaar bewaakt wordt door de nazi’s.

Aan de andere kant volgen we de Duitse professor Werner Heisenberg (Christoph Bach) die in 1933 de Nobelprijs voor natuurkunde krijgt en daarvoor wordt gefeliciteerd door zijn Deense collega-wetenschapper Niels Bohr (Søren Pilmark). In zijn thuisland wordt Heisenberg echter opgepakt door de nazi’s die hem beschuldigen van homoseksualiteit. Heisenberg wordt naar het front gestuurd maar wordt op het nippertje gered door bevelen van hogerhand. Hij krijgt de opdracht om een kernwapen te ontwikkelen.

“The Heavy Water War” belicht een aspect van de Tweede Wereldoorlog dat in onze contreien minder bekend is. Niet verwonderlijk als er in je eigen land zelf heel hard werd gevochten dat in de geschiedenislessen op school de strijd in landen als Noorwegen iets minder aan bod komt. Maar gelukkig worden er uitstekende documentaires, films en series gemaakt die ook deze aspecten van de geschiedenis belichten en onder de aandacht brengen.

De serie heeft veel aandacht voor de morele dilemma’s waarmee de hoofdpersonages worstelen. Dit wordt treffend getoond in een confrontatie tussen Heisenberg en Bohr waarin Bohr Heisenberg waarschuwt dat deze laatste met zijn onderzoek wel zeer belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen doet, maar tegen welke prijs? Is het als wetenschapper moreel verantwoord om verder te gaan met je onderzoek als je kan vermoeden dat het resultaat kan ingezet worden om miljoenen mensen te vermoorden? Of ook, mag je als fabrieksdirecteur samenwerken met de nazi’s? De acties van de fabriek zijn in Noorwegen trouwens nog jarenlang het onderwerp geweest van controverse.

© Lumière Home Entertainment

Het zijn belangrijke ethische en morele vragen waarmee de hoofdpersonages worstelen. Wat deze serie ook zo sterk maakt, is dat alle acties worden belicht vanuit verschillende standpunten. Zowel de Duitse kant als de kant van de geallieerden komt aan bod, maar we volgen ook de kant van de saboteurs en die van de directie van de fabriek. De standpunten wisselen voortdurend en dat geeft de serie extra vaart.

Achter de camera staat de ervaren Noorse (televisie-)regisseur Per-Olav Sørensen die de regietouwtjes stevig in handen houdt. Het tempo van de serie verslapt nergens en actie- en dialoogscènes worden keurig afgewisseld. Ook de cast – een mix van Duitse, Noorse, Deense en Britse acteurs – kwijt zich uitstekend van hun taak en tilt de reeks naar een nog hoger niveau.

Tot slot, heerlijk om te horen hoe de Duitsers ook effectief Duits spreken en de Noren Noors in plaats van Engels met Duitse en Noorse accenten. Daarnaast komen ook de prachtige Noorse landschappen veelvuldig in beeld. De Noorse regio Telemark hoopt alvast extra toeristen aan te trekken door het succes van de serie. Scandinaven kunnen uitstekende televisie maken, laat daar geen twijfel over bestaan. Met “The Heavy Water War”, een reeks over een vergeten onderwerp uit de Tweede Wereldoorlog, voegen ze opnieuw een parel toe aan het nu al indrukwekkende lijstje series uit het hoge noorden. Een must see.

De Blu-ray met daarop alle zes aflevering van 45 minuten ligt inmiddels in de winkel. Helaas daarop geen extra’s. Binnenkort zit er tevens een Amerikaanse verfilming aan te komen van het boek van Jo Nesbø. The Snowman (201?) zal geregisseerd worden door de Zweedse regisseur Tomas Alfredson, die we nog kennen van Tinker Tailor Soldier Spy (2011).