Rob Roy (1995) *** Blu-ray review

Vanavond kunnen de ladies zich nog eens vergapen aan Schotse mannen in rokken, want Rob Roy (1995) maakt zijn terugkeer op VTM om 23u45. Wanneer je deze film bekijkt zou je denken dat Liam Neeson eigenlijk nog steeds dezelfde actieheld is als deze van de recente Taken films. We zouden haast vergeten dat de man ook nog Oskar Schindler, de Duitse industrieel die honderden joden van de gaskamer redde, heeft vertolkt in Schindler’s List (1993) of nog een Ierse vrijheidsstrijder in Michael Collins (1996).

Korte inhoud: In de Schotse Hooglanden, rond het jaar 1700, probeert Rob Roy (Liam Neeson) om zijn kleine dorpje een betere toekomst te bieden. Hij leent geld van de gewetenloze edelman James Graham, Duke of Montrose (John Hurt) om zo vee te kunnen kopen, waarmee hij kan fokken. Zo wil hij een aandeel in de veemarkt verkrijgen. Wanneer het geld van hem gestolen wordt is hij gedwongen om een soort Robin Hood-bestaan te gaan leven, om zo zijn familie te redden. Wanneer zijn vrouw Mary (Jessica Lange) verkracht wordt door de rechterhand van de Duke, Archibald Cunningham (Tim Roth), slaan de stoppen van deze boomlange Ier toch even door.

Rob Roy is net zoals Schindler en Collins een historische, romantische, diepmenselijke held, die in staat is buitengewone zaken te doen. Deze held heeft veel gemeen met die andere Schot, William Wallace uit Braveheart (1995), maar het verschil is dat deze prent het iets minder moet hebben van beenamputaties en overdreven pathos. Wat ze beiden gemeen hebben is dat het mannen zijn met waarden, in plaats van sterke spieren. Ze willen hiervoor ook sterven, en dat maakt van hen geduchte tegenstanders. Het feit dat het ook gaat om historische personages (al dan niet wat geromantiseerd) maakt alles net iets boeiender. Ook de knappe muziek van Carter Burwell is een pluspunt, een minpunt is dan weer de vele anachronismen (fouten in de kostuums, foute muziekinstrumenten, neonlampen die in beeld komen, …).

Het is in essentie een soort western met kilts en sabels; een confrontatie tot de dood tussen mannen in weidse landschappen. En met deze heroïsche kruising van een versleten swashbuckler-film en een romantische saga, heeft regisseur Michael Caton-Jones teruggekeerd naar zijn Schotse roots, en met succes wat de film maakte een behoorlijke beurt aan de box-office en zeker ook op de home cinema markt. Zijn filmstijl is wel schatplichtig aan die klassieke avonturenfilms uit de jaren 20 tot 50 met de Robin Hood’s en The Three Musketeers films, maar het script van Alan Sharp heeft er wel een moderne in your face twist aan gegeven met de introductie van een echt wel boosaardige en verwijfde villain en de brute kracht van een man wiens eer en dat van zijn vrouw op het spel staat. De eindconfrontatie tussen Cunningham en Roy is meteen ook een clash tussen de cinema van vroeger en deze van nu. Het is tevens één van de beste zwaardgevechten-scènes die ooit verfilmd werd.

© Twentieth Century Fox Home Entertainment

Een regisseur kan ofwel een talentvolle (commerciële) beeldjesmaker zijn zoals een David Fincher, Christopher Nolan of James Cameron, een regisseur die iets te vertellen heeft zoals een Michael Haneke of zelfs een Oliver Stone of regisseurs met een eigen filmstijl zoals een David Lynch of Quentin Tarantino. In sommige gevallen blinken ze uit in acteursregie, maar het is een rariteit dat één man al die kwaliteiten bezit. Caton-Jones behoort tot de eerste groep, een commerciële beeldjesmaker. Spijtig genoeg blinkt de regisseur niet uit in zijn beeldvoering en zijn de mise-en-scenes niet altijd even overtuigend. Caton-Jones is tevens een waardeloos acteurs-regisseurs en zelfs met al die sterren in zijn film voelt deze prent behoorlijk stijf aan en zijn de vertolkingen allesbehalve spontaan. Maar een met een Tim Roth, Jessica Lange, John Hurt, Brian Cox en Liam Neeson in de hoofdrollen redt je het wel als regisseur. En op het einde van de rit is het een vrij ontspannend avontuur.