The Double (2013) ***½ review

Er waren twee opmerkelijke films met dubbelgangers in 2013 die bij ons nog geen release hebben verkregen. De ene is Enemy (2013) met Jake Gyllenhaal, de andere is The Double (2013) van de Noors/Nigeriaanse-Engelsman Richard Ayoade met Jesse Eisenberg in de hoofdrol(len). Een film die ik hier op mijn laatste dagen in de States nog heb kunnen meepikken.

Korte inhoud: Simon (Jesse Eisenberg) is een timide man, levend in een geïsoleerd bestaan in een onverschillige wereld. Hij wordt over het hoofd gezien op zijn werk, geminacht door zijn moeder (Phyllis Somerville), en genegeerd door de vrouw van zijn dromen (Mia Wasikowska). Hij voelt zich machteloos om ook nog maar één van deze dingen te veranderen. Maar de komst van een nieuwe collega, James (Jesse Eisenberg), zal deze rust verstoren. James is zowel Simons exacte dubbele, maar ook zijn tegenpool – zelfverzekerd, charismatisch en goed met vrouwen. En tot Simons verschrikking, begint James langzaam zijn leven over te nemen.

Met Submarine (2010) bewees de regisseur al zijn talent voor visueel interessante films met veel gevoel voor humor, en deze prent is niet anders. The Double is zelfs nog een stuk indrukwekkender gezien er, met de hulp van DoP Erik Wilson, een nieuwe wereld werd uitgewerkt met een typerende en eigenzinnige filmstijl. Het resultaat is een absurde komedie met een hint van een psychologische thriller. Deze levenloze bureaucratische wereld doet tevens een beetje denken aan de beginperiode van de broers Coen (The Hudsucker Proxy) en die van Terry Gilliam (Brazil). Een wereld waarin de personages omgeven worden door schaduwzones en intrigerende figuren met mysterieuze bedoelingen. Alles voelt er beklemmend aan voor Simon, maar de toeschouwer blijft gefascineerd meekijken. We zijn ook iets te fel aan het lachen met de gekke tegenslagen die Simon ondervindt.

Acteur Jesse Eisenberg kennen we van zijn zelfzekere rollen in The Social Network (2010) en Now You See Me (2013), maar ook van zijn meer timide rollen zoals in Zombieland (2013) of Adventureland (2009). En hier speelt hij zijn twee typetjes in één en dezelfde film, maar wel via twee verschillende personages. En het resultaat werkt. De man heeft een uitstekend gevoel voor timing.

© Film1

De film is niet gebaseerd op werk van Franz Kafka maar wel op de novelle van de Russische schrijver Fyodor Dostoevsky (Crime & Punishment) en in scenariovorm gegoten door Richard Ayoade en Avi Korine. Het is een verhaal die het individu in de maatschappij in vraag stelt. Dostoevsky’s novelle werd gepubliceerd in 1846, en de ideeën zijn reeds tientallen malen ontgonnen en geadapteerd, dus het was geen eenvoudige zaak om met iets nieuws voor de dag te komen. Maar Ayoade slaagt er toch in de materie relevant genoeg te maken. The Double is een duizelingwekkend een aanstekelijk stukje cinema, en ook al klinkt het verhaal bekend in de oren weet de regisseur er toch iets speciaals van te maken. Hopelijk verschijnt deze alsnog bij ons!