Het was één van de Beste Films van 2013, die uiteindelijk niet in onze Top 10 Beste Films van 2013 belandde. De simpele reden hiervoor was deze geen bioscooprelease heeft gekregen. Het heeft geduurd tot 27 augustus 2014 alvorens Enemy (2013) van de Canadese regisseur Denis Villeneuve (Incendies, Prisoners), bij ons op het witte doek verscheen. Maar sinds 20 januari 2015 is de film nu overal te verkrijgen op DVD en Blu-ray!
Korte inhoud: Adam Bell (Jake Gyllenhaal) is een gescheiden leraar die een ongestoord leventje leidt met zijn vriendin Mary (Mélanie Laurent). Op een dag ontdekt hij zijn identieke dubbelganger in een film. Een acteur genaamd Anthony, woont samen met zijn vrouw Helen (Sarah Gadon), niet ver van waar Adam woont. Adam beslist op deze persoon te stalken, met de bedoeling hem van op een zekere afstand te observeren. Maar al snel raken de levens van deze koppels met elkaar verstrengeld en dit leidt tot een dodelijke conflict waarbij slechts één duo kan overleven.
Mocht je niet beter weten zou je denken dat we hier te maken hebben met een geflipte Charlie Kaufman prent, maar de toon is in ieder geval veel serieuzer, en heeft meer weg van een David Lynch meets David Cronenberg vehikel. De morele en sociale dilemma’s uit zijn vorige films hebben plaats moeten ruimen voor abstracte en absurde zwarte humor, maar het blijft uiteindelijk een thriller, het genre die de cineast goed ligt.
De film is gebaseerd op de Portugese roman van Nobelprijs winnaar José Saramago en bewerkt door scenarist Javier Gullón. Het unieke van het verhaal is dat het de levens van beide koppels gaat benaderen in plaats van enkel vanuit het perspectief van één koppel te praten. Ik had het boek niet gelezen op voorhand en probeerde zo weinig mogelijk te grasduinen in het reilen en zeilen van de film, al was het maar om het verhaal niet al teveel te spoilen voor mezelf. De sfeer is in ieder geval heel gespannen en beklemmend.
Jake Gyllenhaal is een geweldig acteur en hier krijgen we er zelfs twee te zien. En hij wordt ook nog eens bijgestaan door twee knappe actrices. Sarah Gadon kennen we nog van Dracula Untold (2014) en Mélanie Laurent heeft indruk gemaakt met haar rol in Inglourious Basterds (2009). De personages voeren ons mee in een surrealistische reis doorheen de psyche van een man die de ondraaglijke drukte van zijn werkelijkheid ervaart en vreest voor zijn bestaan.
© Film1
En aan deze onthutsende sfeer, de pakkende muziekscore van Danny Bensi en Saunder Jurriaans en de warm-gele fotografie van Nicolas Bolduc is er nog de aanwezigheid van een enorme spin die dreigend schuilt in de periferie van de metropool. Het lijkt er wel op dat de spin symbool staat voor de vrouwen in zijn leven, met de grote spin als de moeder figuur die een blijvende impact heeft op zijn leven. Maar het staat ook symbool voor bindingsangst en angst voor het vaderschap. Het ligt in ieder geval open tot interpretatie.
Op de Blu-ray staan spijtig genoeg geen extraatjes, geen audio-commentaar, geen behind-the-scenes, geen deleted scenes. Noppes. Het is maar dat jullie het weten.
Beoordeling: 4 / 5
Recensie door Dave op 28 januari 2015
Ziet er zowel creepy als interessant uit. Prisoners vond ik ook al goed.
Misschien moeten ze in het vervolg maar een betere distributeur vinden, zeker met een ster-acteur op hun payroll, maar wil de film ook wel gaan zien.
Wat ontzettend spijtig dat besloten is om geen extraatjes toe te voegen op de Blu-ray van ‘Enemy’. Dit is nu bij uitstek een film waarbij een uitgebreide behind-the-scenes feature zeer welkom en vooral zinvol zou zijn geweest.
Vreemd genoeg bevatten enkele andere (buitenlandse) edities wél uitgebreide extra’s, dus waarom de onze niet? Jammer, gemiste kans.
Desalniettemin blijft ‘Enemy’ een meesterwerkje! Wellicht niet voor iedereen, zeker niet voor degenen die een ‘gemakkelijke’ film verwachten, maar voor mij is dit één (of twee?) van Jake Gyllenhaal’s meest intrigerende rollen.
Een film die zeker aan kracht wint bij meerdere kijkbeurten.
Pure geldklopperij. Binnen een paar maand brengen ze een special edition uit.
Dit is een zeer interessante film om naar te kijken, omdat je als kijker gedwongen wordt om aandacht te besteden aan …details, die je anders gewoon uit het oog verliest. Een briljante zet van een talentvolle regisseur. Hij heeft een film gemaakt waarbij hij samen met het publiek een puzzel maakt, en elk klein stukje is nodig. Samen met zijn acteursregie, de cinematografie en de thema’s en metaforen van spinnen en sleutels, zat ik op het puntje van mijn stoel. Jake Gyllenhaal geeft twee geweldige uitvoeringen als Adam en Anthony, twee mensen die zo vergelijkbaar zijn dat ze verwant kunnen zijn, maar dat niet zijn. Na dit twee keer te hebben bekeken, denk ik dat dit twee van Gyllenhaal’s beste prestaties van zijn carrière zijn. Naarmate de film vordert, houdt het je aan het denken en wil je weten wat er gaande is tot aan het einde. Uiteindelijk is dit een film die meerdere visies nodig heeft, om vooral al die kleine details te ontdekken, maar dit is een van de meest interessante en uitdagende films die ik de laatste 5 jaar heb gezien.