Sherlock Holmes: A Game of Shadows (2011) ***½ op blu-ray

Elke belangrijke film heeft een grote romance. Het ontbreken van zo’n intieme band tussen twee individuen, of zelfs tussen een individu en een dier [cf. War Horse (2011)], maakt soms dat we het gevoel hebben iets in het verhaal te missen.

En dat was mijn sentiment na het zien van Sherlock Holmes: A Game of Shadows (2011). Nochtans zit er wel degelijk een zweem van romantiek in de film, maar dan tussen twee mannen; met name Sherlock Holmes en John Watson. Een soort homo-erotische bromance. Dit wordt meteen duidelijk met scènes waarin Holmes in vrouwenkleren met de borst bloot op de grond legt en tegen zijn compaan zegt: “Lie with me”, of nog de scène waar hij de vrouw van Watson (lees: rivale) letterlijk van de trein duwt. Maar deze intieme band blijft platonisch en heeft net te weinig vleugels heeft om van de grond te komen. Dit is, voor mij althans, het grootste minpuntje aan een anders briljante sequel die, zoals de nieuwe trend voorschrijft, het origineel overstijgt.

Korte inhoud: Een jaar na de avonturen uit het eerste deel zal privédetective Sherlock Holmes (Robert Downey Jr.) wederom zijn krachten moeten bundelen met zijn loyale assistent, huisgenoot en vriend Dr. John Watson (Jude Law). Ze moeten het opnemen tegen de mysterieuze Professor Moriarty (Jared Harris), een crimineel meesterbrein dat van plan is om voor de ondergang van Groot Brittanië te zorgen. Holmes en Watson worden bijgestaan door Mycroft Holmes (Stephen Fry), de oudere, maar niet minder briljante broer van Sherlock, die voor de Britse regering werkt. Daarnaast krijgen ze vrouwelijke hulp uit een onverwachte hoek, alleen is dit niet van hun oude bekende Irene Adler…

Guy Ritchie heeft het perfecte duo bij elkaar gebracht. De chemie tussen Downey en Law doet ons verlangen naar nog meer avonturen. De Snatch-regisseur is altijd al goed geweest in het portretteren van ‘mannen’, maar spijtig genoeg heeft hij weinig verstand van vrouwen of weet hij in ieder geval niet hoe hij ze moet benaderen in zijn films. In Sherlock Holmes: A Game of Shadows werd Rachel McAdams beknot tot veredelde figurantenrol, en vervangen door Noomi Rapace, die nooit echt haar stempel kon zetten op het verhaal. En dit ligt niet aan haar. Rapace is een talentvolle actrice, maar wanneer jouw personage te weinig invulling krijgt, kan je haar niet verwijten dat haar karakter niet uit de verf komt.

Daar waar de opzet in Sherlock Holmes (2009) niet geheel duidelijk was, en Ritchie met zijn acteurs nog op zoek waren naar een toon en stijl, heb je hier de indruk dat iedereen perfect weet waarmee ze bezig zijn. Alles klopt: de muziek (Hans Zimmer), de kostuums, de sets, de belichting, zelfs de humor en de visuele effecten. Dit is misschien niet de Sherlock Holmes die Arthur Conan Doyle in gedachten had, maar Ritchie heeft er wel een product van de 21e eeuw van gemaakt die door miljoenen mensen bekeken zal worden die nog nooit van Professor Moriarty hebben gehoord. En Guy Ritchie heeft een patent op de audiovisuele effecten die hij tentoonspreidt, net zoals een Brian De Palma of een Martin Scorsese hun eigen vertelstijl hebben. En niemand kan ontkennen dat de vertelstijl van Ritchie een hoge entertainment-gehalte bezit.

© Warner Home Video

De generaties die zijn opgegroeid met de boeken van Arthur Conan Doyle (en niet met de cinema-versie), zullen natuurlijk heel wat kritiek hebben op de film, zeker omdat Sherlock op een bepaald moment met vrouwenkleren en make-up rondloopt. Veel critici pikken het niet dat deze legende als travestiet wordt afgeschilderd, ook al is dit maar een kleine scène en maakt het deel uit van zijn personage dat zich verkleed in tal van figuren om zo iedereen de misleiden. Tevens heb ik wat opzoekingswerk verricht en blijkbaar zou Doyle ook in één van zijn verhalen een Sherlock hebben verkleed in vrouwenkleren. Zelfs in een filmversie uit 1932 loopt onze detective er op een gegeven moment rond in vrouwenkleren. Dus ik weet niet waar het probleem zit.

De enige kritiek die je zou kunnen voeren, is dat er iets meer deductie en iets minder actie mocht zijn. Er zit ook wel deductie in de film, maar de scenaristen (Michele Mulroney, Kieran Mulroney) maken er zich wel soms te gemakkelijk van af. Op een gegeven moment zien we Sherlock voor een muur staan in een kelder. Hij kijkt rond en ziet een aantal sporen die hem tot te conclusie leiden dat dit een geheime doorgang is, dat via een klikhendel open gaat. De deducties zijn visueel wel indrukwekkend met flashbacks in vari-speed en close-up montage, maar inhoudelijk slaat het nergens op en is het onmogelijk om deze deductie te maken gebaseerd op de elementen die voorhanden zijn. Maar deze franchise komt er mee weg, dankzij de lichtvoetige toon. Het is dankzij de humor dat we niet alles op de letter gaan bekritiseren. En zo komt de film weg met heel wat zaken. De helft van de deducties die Sherlock maakt, zou hij in het echte leven NOOIT kunnen maken. Vergelijk het met Ocean’s Eleven (2001) waarin de dieven zo slim zijn dat ze alles kunnen incalculeren om zo de perfectie inbraak te organiseren. Realistisch en plausibel is het allemaal niet, maar niemand valt erover. Integendeel, we beleven er plezier aan.

© Warner Home Video

Met zijn 129 minuten is de film nooit vervelend. Je reist net zoals in een James Bond film van de ene locatie naar de andere, van het ene hoogtepunt in het andere. De twee scènes die mij het meest zijn bijgebleven was de scène waar ze moeten vluchten in het bos waar de bomen aan flarden wordt geschoten in slow-motion door kanonschoten, maar anderzijds ook de confrontatie tussen Moriarty en Holmes. Twee aartsvijanden die met heel veel respect voor mekaar een partijtje schaken en de situatie voorspellen die zich aan het ontrollen is in een andere ruimte. Op een geven moment staan ze recht en blijven ze de situatie inschatten terwijl ze nog steeds bezig zijn met hun schaakspel. En wat dit zo uniek maakt is dat ‘schaken’ een belangrijk gegeven is in de film.

Kortom, ik hoop echt dat er nog een derde deel van de franchise komt. Het is omwille van de humor en de lichte toon dat het misschien niet dezelfde waardering krijgt als The Dark Knight, maar het hoeft er zeker niet voor onder te doen. En mocht Guy Ritchie iets minder op safety willen spelen en de scenaristen niet alleen aandacht hebben voor set-up’s, pay-off’s en actie, dan maakt dit derde deel kans om in heel wat eindejaarslijstjes te belanden als één van de beste films van het jaar. Er is niet veel voor nodig, want alle ingrediënten zijn aanwezig.

Op de blu-ray staat een Maximum Movie Mode audio-commentaar gehost door hoofdacteur Robert Downey Jr., naast een pak documentaires en making-off’s. Er staan zoveel extraatjes op de blu-ray dat je het ontreken van de audio-commentaar van de regisseur niet zo erg is. Indrukwekkend isook de storyboard en de manier hoe deze vertaald werd naar het witte doek. De blu-ray van Sherlock Holmes: A Game of Shadows ligt vanaf 23 mei 2012 in de winkel.

Beoordeling: 3.5 / 5