Feministische porno… Het lijkt op zich al een contradictio in terminis, zoiets als een Michael Bay-productie zonder ontploffingen of een werk van Uwe Boll dat de Oscar voor beste film krijgt. Toch waagt de Zweedse regisseur Mia Engberg een poging om ons te laten geloven dat er zoiets als vrouwvriendelijke porno bestaat. Daarvoor heeft ze een paar vrouwelijke collega-regisseurs opgetrommeld die maximum vijftien minuten kregen om hun visie op seksualiteit uit te drukken. Dat resulteerde in twaalf kortfilms die verzamelt zijn onder de noemer Dirty Diaries (2009)
.
Inhoud:Twaalf kortfilms dus, met ronkende titels als ‘Skin’, ‘Fruitcake’, ‘Night Time’, ‘Dildoman’, ‘Body Contact’, ‘Red Like Cherry’, ‘On Your Back Woman!’, ‘Phone Fuck’, ‘Brown Cock’, ‘Flasher Girl on Tour’, ‘Authority’ en ‘For the Liberation of Men’. Bij de meeste titels kan je al wel een beeld vormen waarover de film gaat, maar de fantasielozen onder ons kunnen op de website of Wikipedia meer informatie vinden over elk segment. Ook het ruigere bedwerk wordt overigens niet geschuwd, en zowel straight als gay komt aan bod.
Engberg kreeg het idee voor Dirty Diaries toen ze samen met enkele vrienden de kortfilm ‘Come Together’ instuurde voor het Filmfestival van Stockholm. In het filmpje (dat als bonusmateriaal op de dvd staat) worden de gezichten van vrouwen met gsm’s gefilmd terwijl ze klaarkomen. Engberg kreeg achteraf heel wat commentaar van vooral mannelijke kijkers die vonden dat de ‘actrices’ in de film niet aantrekkelijk genoeg waren. Dat zette haar aan het denken en stilaan vormde zich het idee voor Dirty Diaries. En omdat ze eerder al de goed ontvangen erotische kortfilm Selma & Sofie (2001) had gedraaid, besloot de Zweedse filmcommissie Engberg 500.000 Zweedse kronen (zo’n 51.000 euro) toe te stoppen om het project te bekostigen.
Na de première in september 2009 kreeg de Zweedse overheid echter heel wat commentaar omdat ze belastinggeld hadden gebruikt om een pornofilm te financieren. De minister van cultuur mocht het gaan uitleggen in de Kamer en ook Zweedse feministes schoten meteen in actie. De hele controverse trok ook de aandacht van de Amerikaanse talkshowhost Conan O’Brien die een parodie op Zweedse porno bracht in zijn late nightshow (zie hier). Nu is het natuurlijk niet verrassend dat een stoute film gemaakt met publiek geld zorgt voor een rel, maar is Dirty Diaries ook heel die heisa waard?
En daar wringt een beetje het schoentje, want niet alle twaalf films (of dertien met de bonus) zijn kwalitatief even sterk. Het feit dat de meeste films zijn opgenomen met behulp van mobiele telefoons doet daar natuurlijk ook geen goed aan. Daardoor is het beeld vaak onduidelijk en korrelig en weet je soms niet eens waarnaar je kijkt. Een paar sterke films, zoals de animatiefilm ‘Dildoman’ of de opener ‘Skin’, waarin een man en een vrouw volledig gehuld in een vleeskleurig textiel vrijen en zich langzaam een weg naar buiten knippen, worden afgewisseld met een hoop arty-farty vulsel.
Verder kan je je afvragen waarom Dirty Diaries nu precies het etiket ‘feministische porno’ verdient. Natuurlijk, de twaalf hoofdstukken zijn allemaal gefilmd door een vrouw, en de acteurs zien eruit als gewone mensen en hebben normale lichamen, die niet aan plastische chirurgie onderworpen zijn zoals in mainstream porno. Het belangrijkste verschil met andere films uit het genre is volgens Engberg echter dat de vrouwen in haar film niet worden opgevoerd als object. Het meest duidelijke voorbeeld daarvan is ‘Body Contact’ waarin de rollen worden omgedraaid en een man door een vrouw via webcam wordt verleid tot een seksdate en daar achteraf toch zijn twijfels bij heeft.
Krijgen de meeste pornofilms van vrouwen doorgaans het verwijt dat er geen verhaal in zit, dan doen de meeste films van Dirty Diaries ook niets om hieraan iets veranderen. De geringe lengte van de films kan hier iets mee te maken hebben natuurlijk, maar veel verhaal zit er in de kortfilms, op een paar uitzonderingen na, niet in. Maar vergis je echter niet, want ondanks de vrouwelijke stempel is Dirty Diaries wel degelijk porno, en bepaalde lichaamsdelen komen dan ook zeer prominent in beeld. Dat de film daardoor niet iedereen zal kunnen bekoren, staat dan ook als een, euh, paal boven water.
Oh ja, de muziek — moest iemand daar op letten — is van de Zweedse groep Fever Ray wiens titelloze debuutalbum vorig jaar ook bij ons in menig eindejaarslijstje opdook. Verder valt nog te vermelden dat bij de dvd ook een 56 pagina’s tellende boekje zit waarin Engberg en co door middel van foto’s en teksten meer uitleg geven over hun visie op porno.
Beoordeling: 1.5 / 5
Recensie door Karen op 14 april 2010
Fever Ray is wel ok en verhaal in een porno film slaat toch nergens op. Ik ben wel nieuwsgierig.
Ben vooral nieuwsgierig naar het arty farty vulsel. Moet niet evident zijn met het soort films die ze maken. Kan je dan nog spreken van porno? Ben toch al blij dat feministische porno niet noodzakelijk brave erotiek moet zijn.