Metropia (2009) ***½ Blu-ray review

Terwijl we om de oren worden geslagen met 3D-animatiefilms, en Pixar elk jaar opnieuw de grenzen verlegt, komt deze verrassende Metropia (2009) van de Egyptisch-Zweedse Tarik Saleh. Ik wist dat het een animatiefilm was, meer niet. En ik was echt wel onder de indruk, niet alleen van de animatie-techniek waarbij gephotoshopte foto’s van acteurs geanimeerd worden, maar tevens ook van dit duistere Kafkaiaanse Big-Brother-is-Watching-You verhaaltje. De Zweedse animariefilm-sector heeft zich meteen op de kaart gezet, en neen, het is niet meteen voor kinderen.

Korte inhoud: Metropia speelt zich af In een Europa over niet al te lange tijd. De wereld zit zonder olie en de metrolijnen van Europa zijn met elkaar verbonden, waardoor een groot ondergronds web is ontstaan. Roger (Vincent Gallo), een onopvallende en saaie call-center medewerker, probeert weg te blijven uit The Metro, het ondergrondse netwerk van Trexx van Ivan Bahn (Udo Kier). Hij heeft een stagnerend seksleven met Anna (Sofia Helin), en rijdt geregeld met zijn fiets bovengronds in het verlaten terrein. Hij vindt het vervelend en hoort soms stemmen in zijn hoofd. Op een dag ontdekt Roger dat zijn leven tot in de kleinste details gecontroleerd wordt en hij probeert te ontsnappen uit dit systeem. Daarvoor krijgt hij de hulp van supermodel Nina (Juliette Lewis).

Over prachtige vertolkingen kan je hier niet spreken, maar de acteurs zijn wel degelijk present met hun stem en de emotie zit hem volledig in de After Effects geanimeerde oogbollen en het blanke gelaat. Het is zo fascinerend om die karakters te zien. De gezichten zijn iets groter dan hun lichaam en tevens ook scherpen zodat je bijna de acteurs niet meer herkent. En dat zorgt meteen ook dat je volledig gaat meeleven met die “poppetjes” die veel weg hebben van actrice Tila Nguyen. Het deed me even denken aan die geanimeerde Duitse taalprogramma’s voor kinderen van zoveel jaar geleden, waar figuurtjes met grote platte gezichtjes in verschenen. Maar dit moet de eerste keer zijn dat deze techniek op een filmische manier tot in de perfectie wordt uitgewerkt en heel doeltreffend blijkt te zijn.

Metropia is uiteindelijk een soort neo-noir-science-fiction-thriller, met een buitengewoon verleidelijke femme fatale en donkere schaduwscènes waar bij momenten we enkel nog maar delen van het gezicht zien. Ook de slechteriken zijn heel knap uitgewerkt, de casting van Udo Kier heeft met zijn Duitse tongval meteen dictatoriale trekjes en zijn veiligheidsadviseur, Ralph Parker (Stellan Skarsgård), is buitengewoon angstwekkend met zijn grote gestalte, kale kop, en zijn ongemakkelijke rustige stem. Eén van de betere scènes uit de film is een scène waarin Ralph informatie wil hebben van Stefan (Alexander Skarsgård), de stem van Roger. Dit gebeurt in een leeg en bedreigend metrostation. De dreiging die van de veiligheids-expert uitgaat is tastbaar maar tevens onvoorspelbaar. De man heeft een ongedwongen gesprek en rookt rustig zijn sigaretje.

Met een duurtijd van 86 minuten is het heel moeilijk om in de diepte te werken. Het verhaal mist her en der nog wat spanning en de climax naar het einde toe mocht iets grootser hebben uitgepakt – of wel net heel kort en krachtig, maar nu is het een beetje van een teleurstelling. Maar dat heb ik wel vaker bij films, en beschouw dit zeker niet meer als determinerende waarde-factor. Het zijn keuzes die een regisseur maakt en die keuzes komen nu eenmaal niet altijd overeen met je eigen keuzes. Maar de regisseur is hier wel in geslaagd mij op het puntje van mijn stoel te brengen. Zeker met een scène naar het einde toe waar ons hoofdpersonage op Hitchcockiaanse wijze ziet hoe zijn meisje verkracht zal worden en hier niets kan aan doen. De scène wordt zelfs nog beter wanneer hij noodgedwongen de ogen moet sluiten. Ik blijf hier wat cryptisch, om niet teveel te spoilen, maar zij die de film zullen zien, weten meteen waarover ik het heb. Dit zijn meesterlijke scènes.

© Atmo Media Network

Mocht Franz Kafka een filmregisseur zijn, dan had hij waarschijnlijk deze animatieprent gemaakt. Het zit vol met surreële, absurde scènes en het hoofdpersonage lijkt spreken op een personage uit zijn romans. He verhaal van Frederik Edin schetst op treffende wijze de onderdrukking van de consumerende mens en roept echo’s op van het deprimerende, dystopische toekomstbeeld van Ray Bradbury, Philip K. Dick, George Orwell en Aldous Huxley. En dat laat je uiteraard niet geheel onberoerd. Metropia past trouwens volledig in het kader van het nieuwe post-apocalyptische genre die zich al sinds een paar jaartjes manifesteert in het filmlandschap. Het zijn films die een aannemelijk visioen voorleggen van een onverbiddelijke toekomst waar de macht bij de corporaties ligt. Deze film zullen jullie binnenkort kunnen bewonderen op het filmfestival van de Fantastische Film in Brussel (Bifff) van 8 tot 20 maart 2010.