Shutter Island (2009) *** Blu-ray review

Shutter Island (2009) van regisseur Martin Scorsese is gebaseerd op de roman van bejubeld auteur Dennis Lehane (Mystic River). Het verhaal speelt zich af in 1954 en gaat over US Federal Marshal Teddy Daniels (Leonardo DiCaprio) en zijn partner Chuck (een sterk gecaste Mark Ruffalo) die naar de psychiatrische instelling Ashcliffe Hospital varen op het geïsoleerde Shutter Island. Reden: de mysterieuze verdwijning onderzoeken van kindermoordenares Rachel Solando. Hier is de toch wel geslaagde poster.

Mysterie en verdachtmakingen troef al blijkt dat directeur dr. Crowley (een uitstekende Ben Kingsley) geheimzinnig doet over deze verdwijning alsook wat er gaande is in ‘The Lighthouse‘ of ‘Ward C’, waar alle zware psychopaten opgesloten zitten. Bovendien stijgt de spanning als Teddy een dreigende omgeving gewaar wordt, waarbij iedereen wel iets te verbergen lijkt te hebben & waar iedereen zich tegen hem lijkt te keren.

De film heeft van het begin af een hoog Things-are-not-what-they-seem –gehalte. Hier wordt echter mooi omheen gewerkt door een orgie van duistere sfeer, spanning, actie en een solide plot. Deze film is een soort ode aan thrillers uit de jaren ’50, overgoten met een sausje van stilistische grandeur die weinig gezien kan worden in de hedendaagse popcorn-cinema. Het fifties B-film gevoel blijft tevens overeind in dit emotioneel drama. Alfred Hitchcock comes to mind bij vele scènes, en Le Procès (1962) van Orson Welles diende duidelijk als inspiratie voor deze prent.

Buiten het wat voorspelbare, uitgerokken einde is dit een sterke film en een lust voor het oog. Je wordt geprikkeld door emoties, angst en medeleven. De rauwe flashbacks van Teddy zijn overleden vrouw en zijn belevenissen in WOII maken van deze film een emotioneel geladen schouwspel dat je na een tijdje meer en meer bij de keel grijpt, eens je dieper in de verwikkeling van intriges, leugens, complottheorieën en psychoses op het eiland terecht komt. De setting en sfeer zuigt je mee in het verhaal. Je krijgt het gevoel alsof je zelf een patiënt was in de instelling.

Martin Scorsese speelt al zijn troeven uit in Shutter Island. Karaktervolle, angstaanjagende locaties, een pakkende claustrofobische sfeer en een stevige dosis gruwel en geweld. Dit alles stijlvol, strak en met oog voor detail in beeld getoverd: de cinematografie is de drijvende kracht van de film. De dialogen zijn spits, doordacht. De casting is nagenoeg perfect en de personages krijgen allemaal mooi de tijd om zich te ontplooien. De hedendaagse klassieke muziek past perfect in deze mix en geeft een stevige boost aan de al beangstigende sfeer. De meester onderscheidt zich wederom van de mediocriteit van Hollywood-Blockbuster-regisseurs. Shutter Island is een film die hij al jaren wilde maken, zonder al te veel druk van buitenaf, puur om zijn klasse als visionair regisseur opnieuw aan de wereld te kunnen tonen. Geen film die gemaakt werd met het oog op de Oscars, maar een duistere thriller pur-sang, die puur dient om te entertainen en schokken.

Het is Di Caprio’s beste acteerprestatie tot nu toe. Dit is de ultieme bevestiging voor Leonardo “babyface” Di Caprio die de criticasters het nakijken geeft. De karaktervolle, met vuur en passie gespeelde vertolking van Leo als Teddy Daniels was buitengewoon sterk. Zijn personage is zo diepzinnig en emotioneel geladen in beeld gezet dat dit bij momenten angstaanjagend wordt. Zoveel emotie en diepgang… Met elke film die hij met beschermengel Scorsese draait groeit zijn talent en kunnen. Mensen moeten gaan begrijpen waarom Marty steeds voor deze knaap kiest en niet voor gevestigde/oudere karakteracteurs. Hoe ouder Leo wordt, hoe meer karakter en zelfzekerheid hij begint te vertonen in gelaatsuitdrukkingen en fysieke handelingen. De babyface opmerkingen kunnen niet meer gelden als een excuus om hem af te breken.

Kortom, deze prent hoort niet thuis in het rijtje van klassiekers als Goodfellas, Raging Bull of Mean Streets, maar Scorsese vestigt zich toch weer bij de top in de hedendaagse cinema. Deze film kan hoger geplaatst worden dan The Departed (2006) en zou probleemloos bij de Oscars de concurrentie aan kunnen gaan met films als Up in the Air , The Hurt Locker of Crazy Heart. Spijtig dat Paramount er voor koos om de film nà de selectie van de Oscarnominaties uit te brengen. Maar dit is een ijzersterke thriller die de gemiddelde cinemabezoeker absoluut niet over het hoofd mag zien. Deze film blijft je achtervolgen, zo hoort het ook.