Dit was een grote kanshebber bij de Oscars. Meer nog, ik verdenk de makers ervan de film te hebben gemaakt om The Academy te paaien. Maar terecht kwamen enkel de acteurs in aanmerking voor een nominatie en moest de regisseur het stellen met een (voor mij onterechte) nominatie voor Beste Scenario. Mijn 3 sterren (op 5) gaan dus ook volledig naar de 4-koppige cast. Doubt (2008) is gebaseerd op een Broadway toneelstuk. De regisseur van het stuk, John Patrick Shanley, vond het de moeite om hiervan ook een film te maken en hij deed zijn terugkeer achter de camera, nadat hij 18 jaar de zwakke Tom Hanks komedie Joe Versus the Volcano (1990) verfilmde. Zichtbaar heeft de man in tussentijd wat maturiteit verworven.
Korte inhoud: Shanleys verhaal draait rond de jonge non, zuster James (oscar-kandidaat Amy Adams). Ze geeft les op St. Nicholas en haar leven komt dusdanig op de kop te staan wanneer ze begint te twijfelen aan de goede intenties van priester Brendan Flynn (oscar-kandidaat Philip Seymour Hoffman). Priester Flynn is haar bondgenoot in de strijd om de gewoontes van de school wat losser te krijgen. Maar ze merkt dat hij toch wel erg veel persoonlijke aandacht schenkt aan de zwarte leerling Miller (oscar-kandidaat Viola Davis). Ze deelt haar vermoeden met haar bazin, zuster Aloysius Beauvier (oscar-kandidaat Meryl Streep), de directrice van St. Nicholas. Zuster Aloysius is vastbesloten om de waarheid boven tafel te krijgen en Flynn van St. Nicholas weg te sturen. Zonder enkel bewijs van misbruik binnen de muren van de Katholieke Kerk, begint zuster Aloysius aan strijd met priester Flynn dat de kerk en de school dreigt te verscheuren met verstrekkende gevolgen.
Meryl Streep is hoe dan ook de centrale figuur in de film en overtuigt al als de strenge, doch rechtvaardige non. Ze is heerlijk sarcastisch tegen priester en weet hem eveneens heel goed te bespelen. Je voelt ook mee met Amy Adams als zuster James, die verscheurd is door de situatie. Het spel van Philip Seymour Hoffman maakt nieuwsgierig. Zijn personage is één groot cliché, maar hij slaagt er desondanks in om alles iets minder doorzichtig te maken. Meryl Streep en Philip Seymour Hoffman zijn in ieder geval aan elkaar gewaagd. Seymour is een acteur die niet moet onderdoen voor Meryl, en deze dynamiek was net wat deze uitdagende prent nodig had.
Maar ook Amy Adams valt zeker niet uit de toon naast die twee “zwaargewichten”, en staat sterk te acteren. De film Junebug (2005) betekende voor haar een doorbraak en leverde haar een oscarnominatie op. Recentelijk was Adams te zien in de niet onaardige Enchanted (2007). Amy Adams vocht naar eigen zeggen hard voor de rol van zuster James en de rol heeft ze met heel veel professionalisme vertolkt, ook al vind ik zelf dat ze er af en toe erover zit. Ook Violet Davis zet hier een sterke rol neer. Mocht de film vertolkt zijn geweest door een minder sterke cast, dan had deze prent een efficiënt alternatief geweest op de slaappil.
Hoewel seks en religie een rol spelen, gaat Doubt vooral over vragen van algemener aard. In hoeverre worden waarnemingen beïnvloed door vooroordelen? Hoe verdraagt een absolute overtuiging zich met de complexiteit van het leven? Wat als strikte regels botsen met principes van medemenselijkheid? Het spijtige aan Doubt is dat op deze cruciale vragen nooit geen interessante antwoorden komen. De verbale strijd tussen aanklaagster Sister Aloysius en verdachte Father Flynn levert geen verrassende inzichten op, en de standpunten van de personages zijn al zo oud als de stenen van een klooster.
© Walt Disney Studios Home Entertainment
En echt meeslepend kan je de film ook al niet noemen. Het voornaamste struikelblok zijn – ondanks de uitstekende vertolkingen – de soms stereotype karakters die door de regisseur zijn uitgewerkt: de warmbloedige priester, de verbitterde non, haar naïeve jonge collega. Omdat deze personages te weinig individuele trekjes meekrijgen, kan de kijker zich nauwelijks met hen identificeren. Ook voelen de dialogen heel stug aan, alsof ze rechtstreeks uit de toneeltekst afkomstig waren. Ik begrijp dus aan geen kanten waarom John Patrick Shanley genomineerd werd voor beste scenario. Dit slaat nergens op en is al even dwaas als The Dark Knight te onthouden van een Best Picture nominatie. Shanley is geen filmregisseur en had zijn script moeten geven aan een echte scenarist en deze ook uit handen geven aan een filmregisseur. Shanley is voor mij de reden waarom deze prent geen klassieker zal worden en men deze ook snel weer zal vergeten.
Visueel is Doubt de moeite waard, met mooie sfeerbeelden van Brooklyn anno 1964. Hoewel de film nooit de juiste vragen stelt of verder kijkt dan zijn neus lang is, is het hoe dan ook een ontspannende film. Terwijl de meer filosofische vragen langs je heen gaan, blijft één vraag de hele film overeind: deed Father Flynn het nou wel of deed hij het niet? Die vraag alleen al houd je geboeid tot het einde, maar pas dan heb je zoiets van: hier zat véél méér in. Vakkundig en meeslepend, maar daar is ook alles mee gezegd en is de film een gemiste kans op een “echte oscarfilm”. De film komt op 11 februari 2009 in onze zalen.
Beoordeling: 3 / 5
Recensie door Dave op 28 januari 2009
Het verhaal in niet heel diepgaand, toch alles bij elkaar opgeteld een goede film.
Ik verwachte hier eigenlijk veel van, en dat was niet omdat Meryl Streep in de film zat. Na films als Mamma Mia! en Dark Matter had ik er zowat genoeg van. Nu lees ik dat het acteerwerk het enige is wat de film recht houdt…
Ben het volledig eens met de stelling dat de acteurs de film de moeite waard maken om te bezichtigen. Vooral Philip Seymour Hoffman speelt een glansrol in deze film!