Wanted (2008) **½ Blu-ray review

Er zijn maar een handvol regisseur uit het buitenland die succes hebben in Amerika. Het valt dus af te wachten op de Kazachstaanse cineast Timur Bekmambetov (Night Watch, Day Watch) een uitzondering op de regel zal worden. Zijn eerste Amerikaanse productie, Wanted, heeft zeker flair, flitsend en overtuigingskracht. Zijn creativiteit en ongebreidelde verbeeldingskracht hebben niets of nauwelijks aan kracht ingeboet met zijn oversteek naar Amerika. Wanted (2008) is een heerlijke comic-adaptatie gebaseerd op het werk van Mark Millar. De actieprent is soms behoorlijk meedogenloos, maar neemt zichzelf gelukkig niet al te serieus en gooit gewoon alle riemen los voor een overheerlijke actiespektakel.

Korte inhoud: Als de 25-jarige Wesley Gibson (James McAvoy) eindelijk ontdekt wie zijn vader is, blijkt die een huurmoordenaar te zijn. Als zijn vader niet lang daarna gedood wordt, wordt Wesley geacht om hem op te volgen. Van een ander lid van zijn vaders organisatie krijgt hij de benodigde training. Wesley blijkt bovendien over gaven te beschikken die hij nooit had verwacht. Wes groeit uit, onder de hoede van de Fraternity’s leider Sloan (Morgan Freeman) en zijn sexy sponsor Fox (Angelina Jolie), tot een gevaarlijk moordwapen.

James McAvoy is eigenlijk een newbie in het actiegenre maar hij is overtuigend in deze rol en zeker iemand waarmee de kijker zich mee kan identificeren. Het feit dat McAvoy liever ingewikkelde dramatische rollen wil vertolken zorgt meteen voor een boeiende vertolking in dit anders lijnrecht personage. Als toeschouwer geloof je zijn ontwikkeling. Je kunt je inleven in zijn hoedanigheid als ‘gewone man’ met een 9 to 5 job, met als gevolg dat wanneer hij halsoverkop in een andere, intimiderende wereld terechtkomt, de kijker met hem meeleeft en zich net zo onwennig en verbaast voelt als hij. Dit lijkt evident maar veel films vergeten dit vaak en transformeren gewone mannen in superhelden zonder zich daarbij vragen te stellen.

De film heeft veel weg van The Matrix (1999), voornamelijk het grafische aspect. De afgezaagde bullet time, die we binnenkort nogmaals zullen zien in de Max Payne (2008) verfilming, wordt hier eigenlijk heruitgevonden. Ook hier blijkt de eenvoudige jongen speciale krachten te hebben en wordt hij vanuit zijn kantoor weggeplukt door een organisatie die hem zal gaan rekruteren en klaarstomen om zijn ware potentieel te bereiken. Ook hier is het een stoere babe die hem het eerst benadert, net zoals in The Matrix (je weet wel, follow the rabbit).

Dit keer is het geen Carrie-Anne Moss in een strak zwartlatex pakje maar Angelina Jolie in een sexy witte jurk en met een fancy pistool. Het is maar een kwestie van smaak. Nog meer dan in The Matrix worden hier de traditionele gender-rollen op zijn kop gezet. McAvoy is nu de gillende babe in nood, terwijl Jolie de kick-ass superheldin is die hem uit de klauwen van de misdadigers moet zien te houden. Fox ligt al schietend op de motorkap terwijl Wesley de auto rijdende probeert te houden, en de over-the-top climax van de sequentie, waarbij een op zijn kant gebeukte vrachtwagen betrokken is, is zowel creatief als lachwekkend. Het is te zien dat Bekmambetov zijn film met een grote knipoog en veel lol regisseert. Hij moedigt de kijker op deze manier aan om zijn bak popcorn erbij te pakken en lekker onderuit te gaan zitten zonder veel na te denken. Laat de critici maar hun hoofd pijnigen aan het gebrek aan structuur, geloofwaardigheid en karakterontwikkeling.

Het Wanted lijkt een efficiënte mix van drie andere films. Net zoals in ‘The Matrix’ een onderscheid gemaakt wordt tussen verschillende soorten werelden, wordt hier ook een beetje met hetzelfde mosterd gekookt. Wesley heeft veel weg van Neo, die ook in deze film herboren moet worden. Maar de scenaristen, Michael Brandt en Derek Haas, vonden ook hun inspiratie in Fight Club (1999). In Wanted ziet McAvoy pas echt het licht wanneer hij eerst tot een bloedende pulp is geslagen, aan het einde van een rigoureuze “training”. En ook hier wordt er af en toe een voice-over ingezet om de gedachten van McAvoy te verwoorden.

© Universal Pictures

In Wanted heeft hij alleen geen last van slapeloosheid maar van stress. De gelijkenis is niet meer toevallig wanneer in de voice-over in Wanted zelfs terloops een IKEA-tafeltje wordt genoemd, net als Edward Norton dat deed in Fight Club. Hier werkt de voice-over helaas een stuk minder goed, maar gelukkig wordt deze slechts sporadisch, en vooral in het begin van de film, ingezet. En of dit allemaal nog niet genoeg was zit er ook een vleugje Minority Report (2002) in Wanted in de vorm van het voorspellende of almachtige weefgetouw dat via een hogere macht codes achterlaat in de weefsels, waaruit namen van criminelen of toekomstige criminelen zijn te ontcijferen, die gedood moeten worden. Op een gelijksoortige manier gaven in Minority Report de inscripties in houten ballen aan wie er in de toekomst een misdaad zou begaan. En in beide films wordt dit systeem geacht onfeilbaar te zijn. En in beide gevallen zorgt deze gedachte voor complicaties.

Met andere woorden, als deze film tien tot vijftien jaar eerder zou zijn uitgekomen, zou het verhaal ongetwijfeld als innoverend gezien worden, terwijl dit nu door eerdergenoemde films niet meer het geval is. Niet dat dit meteen een slechte prent maakt, maar het maakt de film zeker niet bijzonder. Het zorgt er voor dat het allemaal wat minder overdonderend of verrassend is dan het ooit had kunnen zijn. Het déjà-vu gevoel is dus zeker reëel.

© Universal Pictures

Maar een film valt of staat met zijn acteurs en dat in bij deze prent zeker het geval. Morgan Freeman tilt iedere film naar een hoger niveau, hoe cliché of oppervlakkig het verhaal ook is. Hij is charismatisch als leider Sloan, die een speciaal plan voor de uitverkoren Wesley in petto heeft en geeft de film de benodigde statuur. Jolie doet haar pittige rol in Mr. and Mrs. Smith (2005) dunnetjes over, maar nu met donkere oogschaduw en nog verder geavanceerde wapens en vechttechnieken. De grootste verrassing is uiteraard McAvoy, die al heeft laten zien goed uit de weg te kunnen met drama – met uitstekende vertolkingen in films als Atonement (2007) en The Last King Of Scotland (2006) – maar die geen voor de hand liggende kandidaat is voor dit soort films. Toch overtuigt de acteur als actieheld. Hij maakt zijn personage ook menselijk en injecteert een gezonde dosis sarcasme in zijn vertolking – soms te midden van harde vechtscènes – wat het geheel levendig houdt. Een mooie prestatie. Ook de leuke chemie tussen McAvoy en Jolie werkt perfect. Maar eigenlijk is dit niet zo gek, want Wanted bevat als geheel gewoonweg erg veel chemie. Moet je de film nu gaan in de bioscoop? Ja, de actie-sequenties zijn echt wel de moeite waard op een groot wit doek. De film draait al sinds 16 juli 2008 in onze zalen.