Voor hij aan Munich begon, voorzag Steven Spielberg dat er een hoop tumult zou ontstaan rond de film. Ik denk trouwens dat dit misschien wel de meest delicate film is uit zijn carrière. Munich (2005), die de dramatische gebeurtenissen ensceneert op het Israëlische Olympische team in Munchen in ’72, riep echter verontwaardiging op vanuit Joodse hoeken. Die meenden dat Spielberg een pro-Palestijnse film zou maken. In een interview met Roger Ebert zei Spielberg:
Ik was ervan bewust dat ik in een mijnveld stapte toen ik aan Munich begon. Volgens mij is de strijd van de Israëli’s en de Palestijnen op moreel niveau gelijkwaardig.
De aanklacht van de Joden tegen de film is nogal dom. De mensen die de film op morele gronden aanvallen zijn dezelfde mensen die zeggen dat oorlog de enige oplossing is. Die mensen denken ook dat je terrorisme alleen kunt bestrijden door ze te ontmenselijken, zonder zich ook maar af te vragen wie die mensen zijn, waar ze vandaan komen en waarom ze doen wat ze doen.
Spielberg is er van overtuigd dat terrorisme een harde respons vereist, maar de regisseur meent wel dat er met zorg veel aandacht besteedt moet worden aan de achtergronden van het terrorisme.
Dat is waarom mensen hersens hebben en de macht om gepassioneerd over dingen te denken. Begrip hebben is niet hetzelfde als niets doen. Het is zelfs een machtig middel. Als ik van het hebben van begrip wordt beschuldigd en daarop aangevallen wordt, dan zie ik dat als een groot compliment,’ aldus Spielberg.
Dat geweld beantwoorden met geweld niet altijd de beste oplossing is, wordt dagelijks bevestigd in Irak. Het creëert een vicieuze cirkel waar maar geen einde aan komt. Door de film niet te polariseren rond één groep, zoals dat bij Hollywood vaak schering en inslag is, maak je ruimte vrij voor discussie. Wie kan daar nu tegen zijn? Een paar radicalen die hun motieven ontbloot zien? Spielberg is zelf van joodse afkomst en toch had hij geen zin om een eenzijdige protestfilm te maken. Eén ding is zeker. Mensen zullen verschillende meningen aan de film overhouden. Sommigen zullen de tactische gedrevenheid van de Mossad-groep bekritiseren, anderen dan weer hun gebrek aan emotie, of zullen ergernis vertonen dat de terroristen een menselijke kant hadden terwijl nog anderen zullen vinden dat ze niet menselijk genoeg waren. Aan het einde van de rit krijgen we een dramatische uitspatting van ambivalente emoties.
Er is geen pasklaar antwoord op dit vraagstuk. En dat zal op zijn beurt nog een aantal andere mensen in het harnas jagen, omdat de film geen standpunt wil innemen. Het zij zo. In het magazine Humo kunnen jullie trouwens deze week en volgende week een artikel lezen over de gijzelneming met zijn dramatische afloop en hoe Israël wraak nam. Of jullie kunnen wachten tot de film uitkomt in onze zalen vanaf 25 januari 2006.
***Related Posts***
06/03/2006: De oscarwinnaars 2006
08/03/2006: Spielberg trekt zich terug in 2006
20/02/2006: De Bafta Award 2006 winners
31/01/2006: De Oscar Nominaties 2006
07/12/2005: Nieuwe afbeeldingen uit Munich
06/11/2005: Munich trailer
10/09/2005: Spielberg praat niet met terroristen
06/07/2005: Enscenering van de aanslag tijdens de Olympische Spelen in 1972