Het lijkt gepast dat de documentaire Apollo 11 (2019) van Todd Douglas Miller op de hielen komt van First Man (2018), het drama van Damien Chazelle over Neil Armstrong en de maanlanding.
De documentaire van Miller, die volledig bestaat uit archiefmateriaal van de NASA en nieuwsfragmenten, werkt als een perfecte metgezel met de film van Chazelle, waarbij historische beelden worden gebruikt om een passend gespannen relaas van de missie te maken. Het verzamelde beeldmateriaal toont heel wat beeldmateriaal van Neil Armstrong, Buzz Aldrin en Mike Collins, maar het richt zich evengoed op de hardwerkende crew en de mensen die het schouwspel aanschouwden.
In Apollo 11 krijgen we een spectaculair schot te zien van de 185-375 miljoen dollar raket (1,2 – 2,6 miljard dollar in 2018) die langzaam op zijn plaats op een bewegend platform wordt gerold. Bij momenten heb je de indruk naar een Star Wars film te kijken. De documentaire van Miller gaat ook over details, die alles net dat stukje meer tastbaar maakt, vaak eenvoudige handelingen van de mensen die “a small step for men” met succes hebben mogelijk gemaakt.
De constante stress die aanwezig was in First Man lijkt hier te worden bevestigd in Apollo 11, en laat ons zien hoe klein de foutmarge was tussen succes en mislukking, waarbij mislukking hier bijna een zekere dood betekent. In dit opzicht wordt Collins, die de maanmodule bestuurde terwijl Armstrong en Aldrin voet aan de grond zetten, de ware held van de film. Hij is de man die delen van de motor moet overboord gooien, zich aan de maanmodule moet hechten, en met succes opnieuw moet aanmeren met Aldrin en Armstrong zodat ze allemaal weer thuis kunnen komen. Terwijl hij in de ruimte blijft terwijl zijn kameraden experimenten en vlagjes planten, is de ervaring van Collins een oefening in meditatief geduld. Hij blijft alleen en schakelt het contact met grondbediening in en uit als hij buiten bereik van de communicatiemiddelen komt, in afwachting van het moment waarop hij weer in actie kan komen. Fascinerend om te zien.
Er zijn al heel wat verhalen geweest over de maanlanding in de bioscoop, zowel documentair als fictie. Maar Apollo 11 graaft nog dieper dan het traditionele verhaal. Het is allemaal wat trager, een tikkeltje meer methodisch en beduidend meer geïnteresseerd in het delen van de ervaringen van mensen die in de marge werken. We kennen het gegeven van de Apollo-missie. We kennen de offers die ervoor gezorgd hebben dat het gebeurde. De taak van de film van Miller is om ervoor te zorgen dat we iedereen herkennen die deze offers, mislukkingen en uiteindelijk het succes mee heeft helpen verwezenlijken, zelfs degenen wiens namen we niet kennen en diegenen wiens enige rol het was om te getuigen.
