Het is misschien niet zijn beste werk, maar The Spanish Prisoner (1997) is toch wel één van de betere werken van David Mamet. De man is nog steeds één van de leidende figuren uit de Amerikaanse theaterwereld. De man heeft al 44 werken geschreven, gaande van The Untouchables tot Hannibal van Ridley Scott. Als regisseur was hij iets minder gevleugeld en is dit misschien ook wel zijn beste film achter de camera.
Korte inhoud: In The Spanish Prisoner heeft Joe Ross (Campbell Scott) een nieuw proces voor het bedrijf waar hij werkt bedacht dat heel veel geld voor het bedrijf zal betekenen. Joe wil er zeker van zijn dat hij zal meedelen in de winst. Iedereen in zijn omgeving biedt hem aan te zullen helpen. Maar wie kan hij vertrouwen?
De meeste van Mamet’s verhalen gaan over verraad met meester zwendelaars en de manier waarop ze tewerk gaan brengt het voor de hoofdpersonages bijzonder moeilijk om te weten wie ze al dan niet kunnen vertrouwen. The Spanish Prisoner is trouwens een verwijzing naar een oude oplichterij truuk. Het lijkt misschien op een stationsromannetje die verbleekt tegenover een uit de kluiten gewassen Hitchcock suspensfilm, maar het is wel bijzonder wel geacteerd en als kijker ga je een heel eind mee met het hoofdpersonage zonder kwaad opzet te vermoeden. Mamet maakt ook gebruikt van de zogenaamde McGuffin, een Hitchcockiaans plot-devise die de intrige op gang krijgt zonder dat te kijker ooit te weten komt wat het precies omvat (cf. ’the rabbit’s foot’ in Mission: Impossible III). In The Spanish Prisoner draait alles rond een bepaalde formule (’the process’) die iets zou doen met de wereldeconomie. Wat het precies is weet niemand, maar dat het een bom geld kost is meteen duidelijk tijdens een trip in de Caraïben bij aanvang van de film.
De film zit boordevol intrigerende karakters, te beginnen met Jimmy Dell, een fascinerende rijke ondernemer gespeeld door een geweldige Steve Martin die Joe aanraadt om een advocaat onder de arm te nemen omdat hij vermoedt dat Mr. Klein (Ben Gazzara) Joe aan het belazeren zijn. Hij wordt bevriend met de curieuze Susan Ricci (Rebecca Pidgeon) en komt in contact met een FBI agente genaamd Pat McCune (Felicity Huffman) en de Team Leader (Ed O’Neill).
Je zou de film goed kunnen omschrijven als een partijtje blufpoker. Een ingewikkelde labyrint waarin iedereen gemanipuleerd wordt en de protagonist – alsook de kijker – zichzelf in verliest. Niemand kan je vertrouwen en er zijn geen zekerheden in deze wereld. Het verhaal deed me zelfs wat denken aan Franz Kafka’s ‘The Trial’, over Joseph die ook een ‘process’ had ontwikkeld, ook verraden werd en niets leek wat het was. Maar bovenal heeft de film een geniale constructie, die van bij het begin beetje per beetje wordt ontrolt. Mamet vertelt ons net genoeg om verder te gaan, maar nooit teveel. Visueel is de film wel niet zo indrukwekkend en ziet het er allemaal wel wat gewoontjes uit. Maar wat verwacht je van een film met zo’n cast en slechts 10 miljoen productiebudget.
Recensie door Natalie op 2 december 2016
