The Maze Runner (2014) *** review

De persvisie van The Maze Runner (2014) in Antwerpen betekende de Europese première van Barco Escape, het nieuwste technologische snufje van Kinepolis en Barco. In telkens één zaal in Kinepolis Antwerpen en Brussel zal The Maze Runner immers tegelijkertijd met drie projectoren op drie schermen vertoond worden. Naast het grote vertrouwde scherm in het midden komen er twee kleinere schuine schermen aan de zijkant bij waardoor een groot panoramisch beeld een nog intensere kijkervaring moet bieden. Voorlopig is dit uniek in Europa, in de V.S. zijn er momenteel vijf complexen uitgerust met Barco Escape.

Het is geen toeval dat net The Maze Runner de première van Barco Escape krijgt, want het is de perfecte film om de nieuwe ervaring te testen. De film gaat immers over jongeren die opgesloten zitten in een doolhof en door de drie schermen krijg je het gevoel mee opgesloten te zitten in het labyrint. Omdat bij het filmen van The Maze Runner geen rekening werd gehouden met de technologie (er werd pas na de opnames beslist om de film met Barco Escape uit te brengen), geeft de film enkel een voorsmaakje wat er mogelijk is. Maar de enkele scènes waarin gebruik wordt gemaakt van de drie schermen (het merendeel van de film wordt nog vertoond op het middenscherm), tonen dat er zeker potentieel in zit en dat dit wel eens een nieuwe (r)evolutie in bioscoopervaring kan zijn.

Inhoud: De zestienjarige Thomas wordt wakker in een roestige lift die met een rotvaart naar boven dendert. Als de lift eindelijk tot stilstand komt, worden de deuren opengemaakt door een groep jongens die Thomas vol verwachting aankijken. Hij blijkt het nieuwe maandelijkse groentje te zijn dat, samen met nieuwe voorraden, wordt gedropt in een gemeenschap mannelijke tieners die moeten zien te overleven in een kleine open ruimte omgeven door een gigantisch, altijd veranderend, doolhof.

De jongens proberen al drie jaar een uitweg te zoeken uit het labyrint waarvan de deuren van zonsopgang tot zonsondergang geopend zijn. De ‘lopers’ proberen in die tijd een uitweg te zoeken vooraleer de deuren zich weer sluiten. Niemand heeft ooit een nacht overleefd in het doolhof dat ’s nachts bevolkt wordt door de ‘grievers’ (een soort monster met kenmerken van een spin, schorpioen en robot). Thomas weet een van de ‘grievers’ te doden, verdient daarmee respect van de groep en wordt gepromoveerd tot ‘loper’. Daarmee krijgt hij de toekomst van de gemeenschap in zijn handen.

Dystopische jeugdliteratuur is momenteel ontzettend hip in Hollywood. Vooral post-apocalyptische adolescentenreeksen als The Hunger Games (Suzanne Collins) en Divergent (Veronica Roth) lusten filmmakers tegenwoordig wel. The Maze Runner, gebaseerd op een young adult-boek van James Dashner, is de volgende die op het witte doek verschijnt. En met Gone (Michael Grant) of de ‘Chaos’-trilogie van Patrick Ness is het vaatje nog lang niet leeg getapt dus verwacht je maar aan nog meer van dit soort films in de toekomst.

Het basisgegeven van geïsoleerde jongeren die moeten overleven in een vijandige omgeving is natuurlijk geen origineel idee en stamt af van The Lord of the Flies (1954) van William Golding (verfilmd in 1963 en 1990). Ook in 1954 stelden jongeren zich al vragen bij de veeleisende samenleving en spraken dystopische verhalen net als nu tot de verbeelding. De film The Maze Runner is echter duidelijk minder maatschappijkritisch dan Lord of the Flies, en wil vooral entertainment en spanning bieden.

En daar is de film goed in geslaagd want The Maze Runner is snelle popcorncinema aan een razend tempo. Er is geen tijd voor een rustige inleiding, de eerste scène waarin Thomas wakker wordt in de lift biedt meteen suspense. Wie is die jongen en waar bevindt hij zich? Net als Thomas ben je als kijker onwetend waar je in belandt bent. Daarna neemt het tempo een beetje af om de personages en de setting voor te stellen, maar de actie neemt snel weer toe als de ‘lopers’ in actie treden om het labyrint te gaan ontdekken.

Het is vooral in de actiescènes in het doolhof dat de mogelijkheden van het Barco Escape-systeem duidelijk worden. Door de projecties op de zijschermen, zit je immers middenin de actie. Of zoals ze bij Barco zelf zeggen: “You’re not going to the movies anymore, you’re going into the movies“. In The Maze Runner beperkt het zich nog tot enkele sleutelscènes, maar in de toekomst zullen er ook volledige films in de nieuwe technologie vertoond worden. En het systeem beperkt zich ook niet tot films, want het volgende project in Barco Escape is het duoconcert van Lady Gaga en Tony Bennett van 22 september 2014 op de Brusselse Grote Markt.

De regisseur van The Maze Runner is Wes Ball voor wie het zijn eerste langspeelfilm is. Ball heeft al wel enkele credits als grafisch en visueel ontwerper (o.a. van ‘Star Trek’-videogames) op zijn naam staan. Je verwacht dus dat The Maze Runner dan ook uitblinkt op visueel vlak. En dat is ook zo, de actiescènes zijn knap gefilmd en het steeds veranderende doolhof wordt knap en claustrofobisch in beeld gebracht. Ietwat jammer dat de personages iets minder goed uitgewerkt zijn, en nogal sterk beantwoorden aan de voorspelbare clichés.

© Twentieth Century Fox Home Entertainment

In de cast vinden we vooral jonge acteurs als Dylan O’Brien (‘Teen Wolf’), Aml Ameen, Ki Hong Lee, Blake Cooper, Thomas Brodie-Sangster (‘Game of Thrones’), Will Poulter, Dexter Darden, Kaya Scodelario (een lookalike van Kristen Stewart), Chris Sheffield, Joe Adler (‘The Mentalist’) of Alexander Flores. De bekendste naam is wellicht die van Paricia Clarkson. Het boek werd in een filmscenario omgevormd door debutanten Noah Oppenheim, Grant Pierce Myers en T.S. Nowlin.

Doorheen de film stel je jezelf al vragen met welk einde de filmmakers op de proppen zullen komen. Speelt de film zich af in het heden of de toekomst? Op aarde of op een andere planeet? Is er een vijand, en zo ja wie? Is het een gruwelijk spel of een test? Het uiteindelijke einde kwam mij een beetje vreemd en haastig over en laat heel veel ruimte voor vragen. Het valt dan ook niet te verwonderen dat er al een tweede deel op stapel staat: Maze Runner: Scorch Trials verschijnt in 2015 in de bioscoopzalen. Dat wordt ongetwijfeld opnieuw een groot succes (ondertussen zit The Maze Runner op een opbrengt van 200 miljoen dollar, daarmee is zijn budget van 34 miljoen dollar al ruimschoots terugverdiend). Kortom, The Maze Runner is prima entertainment met degelijke vertolkingen, een boeiend verhaal en een open einde.

Beoordeling: 3 / 5