Het Vonnis (2013) ** Blu-ray review

Naast Prisoners (2013) kwam er vorig jaar een andere film in de bioscoop waarin het hoofdpersonage na een tragisch voorval het recht in eigen handen neemt. Ik heb het over de laatste film van Jan Verheyen, genaamd Het Vonnis (2013). Net zoals SM-rechter (2009) hebben we hier te maken met een Vlaamse rechtbank thriller. Het courtroom drama is een genre waarin de Amerikanen in uitblinken met films als Primal Fear (1996), The Accused (1988), A Few Good Men (1992), A Time to Kill (1996) of nog The Verdict (1982) en ik zou er nog tientallen kunnen opsommen.

Korte inhoud: Het lot verscheurt het leven van Luc Segers (Koen De Bouw), die op de vooravond van zijn benoeming als CEO van een topbedrijf zijn vrouw Ella (Joke Devynck) en zes-jarige dochter verliest ten gevolge van een brutale moord. Luc ontwaakt in het ziekenhuis na drie weken coma en wordt snel op de hoogte gehouden van de feiten en met de hulp van inspecteur Vercauteren (Wouter Hendrickx) kan hij de dader met de vinger wijzen. De dader Kenny De Groot (Hendrik Aerts) wordt dan ook opgepakt. Maar door een onnozele procedurefout komt de dader op vrije voeten, nog voor het proces kan beginnen. Bij Segers gaan de stoppen springen en hij beslist dan maar het recht in eigen handen te nemen en zal zich daarna meten met de rechtsstaat die hem in de steek heeft gelaten.

Laat ik misschien eerst beginnen met het positieve. Ik vind Het Vonnis één van de betere Jan Verheyen films. Het script is het gevolg van een persoonlijke verontwaardiging over het justitie-apparaat en deze woede heeft de regisseur nu ook gedeeld met zijn publiek. Het moet gezegd worden, Jan Verheyen kenmerkt zich vooral door zijn ietwat platte en zeemzoete films à la Team Spirit en Zot van A., die voornamelijk bestemd waren voor een tv-publiek. Hier lijkt hij iets meer gewicht in de schaal te willen leggen, en ik hoop dat hij op dit elan verder gaat.

Het valt niet te betwijfelen dat er geacteerd wordt op hoog niveau en dan vooral door Johan Leysen, bekend van ondermeer “The Spiral”, die hier een glansrol neerzet als advocaat van Segers. Daarnaast zien we ook een uitstekende Koen De Bouw die een zwaar getekende man speelt, en een briljante scène heeft met Chris Lomme. De andere acteurs, gaande van Jo De Meyere, Veerle Baetens en Jappe Claes hebben allemaal ook wel verdienstelijke bijrollen en de fotografie van Frank Van den Eeden houdt alles heel koel en strak. De kleurcorrectie is misschien wel iets te overdreven gedesatureerd en gecontrasteerd.

Tot zover de pluspunten. Het Vonnis mag dan nog wel de intentie hebben breder te mikken dan het gewone tv-publiek, het slaagt er eigenlijk amper in om ons 2 uur lang te boeien. En het probleem ligt volgens mij bij het scenario die iets teveel platgetreden paden bewandelt en eigenlijk weinig nieuwigheden te vertellen heeft. Je weet trouwens al waar dit verhaal naar toe gaat van bij het begin en het is voor mij altijd een slecht teken wanneer ik te midden van de film naar mijn uurwerk zit te staren. Het script is noch een volwaardige vendetta film (de film suggereert de wraak-actie zelfs in flash back), noch een slimme rechtbank thriller. Dit scenario mist intrige en spanning. Je hebt ook moeite om meteen mee te leven met het hoofdpersonage, gezien er heel weinig karakter-ontwikkeling is alvorens de moordaanslag.

© Dutch Filmworks & Eyeworks Film

Het had veel interessanter geweest mocht Verheyen bijvoorbeeld de identiteit van de dader verborgen hebben gehouden. Het had naast een meer boeiende film ook een veel interessantere discussie opgeleverd over de gevolgen van vendetta acties. Nu wordt alles nogal simplistisch voorgesteld, alsof een juridische fout per se in het voordeel is van de dader. De documentaire West of Memphis (2012) heeft het ook over juridische dwalingen, maar met het gevolg dat 3 onschuldige jongeren 17 jaar achter de tralies vlogen en één ervan bijna ter dood veroordeeld werd. De film dringt ons ook iets teveel een mening op, en laat geen ruimte voor nuance. De slechterik is slecht, de procureur is emotieloos, de fout is al zo onnozel als wraakroepend en het slachtoffer is de ideale man met het ideale gezinnetje in het ideale leven. De dader, die nooit schuldig werd bevonden, werd zelfs door zijn advocaat afgespiegeld als een ‘problem child’. Ik had zoiets van: “WHY?” Dit had het pleidooi kunnen zijn van de advocaat van Segers in het voordeel van zijn klant, maar dit werd hem op een dienstblad aangereikt door een gemene advocate met valse glimlach vol met blokjes op haar tanden (die blokjes zijn er niet voor haar personage maar de actrice had toevallig in die periode haar tanden willen rechtzetten – had bij momenten de indruk dat Sara De Roose het tot advocaat geschopt had). Het vonnis zag je dan ook al van ver aankomen.

Kortom, ik denk dat Het Vonnis wel zijn publiek zal vinden, zeker in de hoek van de verzuurde Vlamingen die over alles en nog wat hun beklag doen. Maar veel wijzer zullen ze van deze prent echt niet worden, integendeel, het zal het geloof in de rechtsstaat nog meer een deuk geven. Laat me duidelijk zijn, het rammelt bij justitie, maar het is denk ik niet met populistische platitudes dat we hier iets aan zullen veranderen. Deze film snijdt immers te weinig in het vlees om echt te bloeden en indruk te maken. Qua niveau is het wel beter dan SM-Rechter, en het is verre van een slechte film, maar ik wacht nog op de eerste geslaagde rechtbank thriller. (quotering 2/5)

Het Vonnis is vanaf volgende week 25 februari 2014 beschikbaar op DVD en Blu-ray met als bonus een aantal verwijderde scènes, een première verslag en een set-interview met regisseur Jan Verheyen. Spijtig genoeg geen audio-commentaar van de regisseur over de gehele film, want misschien tot leuke en vaak gênante stiltes had kunnen zorgen.