Ik vroeg het me af na het zien van de kortfilm “Kaïn” die werd vertoond net voor The Hurt Locker (2009) op het FilmFestival van Oostende, een toch wel zware prent over de belevenissen van de leden van een Amerikaanse elite bomopsporings-eenheid in Baghdad, of kortfilms vertonen net voor een speelfilm eigenlijk wel een goed idee is. In principe zou ik als filmfanaat meteen te vinden zijn voor meer kortfilms in de bioscoop, en als het nog even kan ook ter vervanging van die saaie reclameblokken. Toch zijn er ook nadelen aan om een kortfilm te bekijken net voor de hoofdfilm.
Laat ik eerst even de positieve punten aanhalen. Meer kortfilms in de bioscoop zorgt voor een platform voor aanstormend talent om hun werk aan een breder publiek voor te stellen. Ik weet uit ervaring dat kortfilms meestal vertoond worden op televisie wanneer iedereen al aan het slapen is of vertoond worden aan de lopende band tussen tientallen andere kortfilms op filmfestivals voor een wel heel selectief en beperkt publiek. Een kortfilm presenteren vlak voor een speelfilm zorgt niet alleen voor een mooi platform, maar de kortfilm wordt ook in de meest ideale omstandigheden vertoond. Niet alleen het beeld maar ook de klank is zoals het hoort te zijn. Ook het feit dat het slechts één kortfilm is (maximaal twee) die vertoond wordt, krijgt de film ook de volle aandacht van het publiek. Dat is vaak niet het geval in festivals waar de 12de kortfilm in de rij een beetje met geeuwen wordt onthaald.
Indien bioscoopcomplexen hun deuren open zetten voor kortfilms, denk ik dat er ook meer een cinefiel publiek zal aangetrokken worden, die nu misschien vooral aan hun trekken komen op filmfestivals. En met dezelfde pennentrek zouden ze misschien ook ‘videoclips’ en ‘games’ in de bioscopen moeten binnenhalen. Bioscoop-complexen moeten tempels worden van audiovisuele kunsten in de ruimste zin van het woord, met meer ontmoetingspunten voor filmmakers en publiek.
Wat zijn de nadelen aan kortfilms te vertonen net voor een speelfilm? Om te beginnen kan je voor je het weet blootgesteld worden aan 15 minuten pretentieuze rotzooi, waar je zelf niet voor gekozen hebt, en waar je gedwongen wordt om het zaakje toch uit te zien. Wat ja, je hebt betaald voor de speelfilm. Je kunt in principe de zaal verlaten maar dat is toch wel minder evident dan je zou denken. De lichten zijn meestal gedoofd en je riskeert dat je het begin mist van de hoofdfilm. Komt daar nog bij dat je anderen zal storen die misschien wel interesse hebben in de kortfilm. Bij niet genummerde plaatsen verlies je misschien ook nog je zitje.
Het kan ook de aandacht wegnemen van de hoofdfilm. Het is zo dat we een beperkt aantal minuten heel wat informatie kunnen absorberen, maar dat we nadien toch even moet kunnen ontspannen. Daarom heb je in het begin van een film ook meestal heel wat set-ups en expositie. Het publiek is bij de eerste minuten veel receptiever en je hebt als filmmaker ook iets meer ruimte om karakters voor te stellen. Maar indien er een dramatische kortfilm wordt gepresenteerd, valt de hoofdfilm best meteen met deur in huis. Teveel expositie zal gewoon storend werken. Komische animatiefilms daarentegen zijn meestal van begin tot einde ontspannend en dat zou in principe minder een probleem moeten voorstellen.
Een slechte kortfilm kan ook irritatie opwekken. Irritatie die je dan meeneemt naar de hoofdfilm en zoiets is uiteindelijk niet goed voor de kijkervaring. Vooral wanneer de hoofdfilm iets meer moeite vraagt van het publiek. Een oplossing zou zijn dat je een pauze inlast tussen kort- en hoofdfilm, maar daar is gewoon geen tijd voor. Een bioscoop moet renderen en moet een film ongeveer 4 à 5 keer draaien per dag; een kortfilm vertonen zal het tijdschema nog verscherpen en dan zijn er nog de reclameboodschappen. Met kortfilm vertonen wint de bioscoopuitbater NIETS, hij verliest enkel kostbare tijd die hij zou kunnen gebruiken voor advertenties.
Het zijn een paar bedenkingen die misschien een discussie op gang kunnen brengen. Wat denken jullie? Zijn jullie te vinden voor kortfilms in de bioscoop? Hoe zou jij het organiseren?