Op het moment dat je de iconische muziek van John Williams hoort en de namen ziet voorbij vliegen tijdens de begingeneriek, weet je meteen dat het veel te lang geleden is dat je al vanaf de eerste seconden met zoveel spanning verlangt naar wat komen zal. De stem van Jor-El (Marlon Brando – de enige acteur uit de vorige films die opnieuw zijn intrede doet in deze versie) is om kippenvel van te krijgen. De verwachtingen waren torenhoog, maar Superman Returns (2006) doet wat het moet doen, maar de originele Superman blijft nog steeds met kop en schouders superieur aan deze. Brandon Routh is perfect gecast en het avontuur die we op het witte doek aanschouwen is op zijn minst ‘machtig’ te noemen. De film heeft een aantal zwaktes, maar zo zaten er ook een aantal onvolmaaktheden in de eerste Spider-Man (2002). Ik kijk vol spanning uit naar de sequel van deze DC Comic superheld.
Toen ik zei dat de comic-book verfilmingen geschiedenis aan het schrijven waren, dat is hier nogmaals het bewijs. Deze film is veel meer dan een decadent dure zomer-blockbuster, veel meer dan het zoveelste exemplaar uit de populaire superhero-cultus, meer dan een man met een rode cape die de planeet weet te redden van megalomane schurken die haar willen vernietigen. Het is een analyse van menselijkheid, een morele discussie van wat ‘mens-zijn’ betekent en de immense verantwoordelijkheid van een wezen die heel dicht aanleunt bij wat God zou kunnen zijn. Nadat Superman de Aarde heeft verlaten, heeft Lois Lane een artikel geschreven: “Why We Don’t Need Superman Anymore”. Uiteraard een filosofische stelling die in een veel breder perspectief bekeken kan worden.
In tegenstelling tot wat Christopher Nolan heeft aangevangen met het personage van Batman, maakt Bryan Singer geen breuk met de voorgaande films, Superman (1978) en Superman II (1980), maar haalt er zijn inspiratie uit. De film, die is opgedragen aan Christopher Reeve, kan je bijna zien als een soort hommage, met een upgrade van de visuals en een knipoog naar het Duitse expressionisme uit Metropolis (1927) van Fritz Lang.
Het verhaal pikt de draad terug op na Superman II. Superman heeft toen al een affaire gehad met Lois Lane. In deze film keert Superman terug van een reis naar de ruïnes van zijn planeet Krypton, een reis die 5 jaar heeft geduurd. Hij crasht met zijn kristal-cocoon opnieuw in de buurt van het erf van zijn pleegmoeder Martha Kent (Eva Marie Saint) en weet zijn job als reporter bij de Daily Planet opnieuw te bemachtigen. Daar komt hij te weten dat Lois Lane (Kate Bosworth) een man (James Marsden) en een kind (Tristan Lake Leabu) in haar leven heeft. Verder heeft ze de Pulitzer-prijs behaald met haar artikel “Why The World Doesn’t Need Superman”. Het duurt niet lang vooraleer Superman zichzelf op spectaculaire wijze aan de wereld moet tonen en hoewel iedereen in extase leeft met zijn terugkeer, blijft Lois ongeïnteresseerd en afstandelijk. Maar dat is lang niet het enige probleem dat Superman te wachten staat. De megalomane Lex Luthor (Kevin Spacey) heeft een flink deel van zijn gevangenisstraf weten te ontlopen en is druk in de weer met een plan om de planeet te herschapen naar zijn model. Manneer vele levens op het spel staan zal Superman meteen moeten bewijzen hoe onmisbaar hij wel is.
© Warner Bros.
Een film valt of staat met je acteurs en het risico die Singer heeft genomen met de nog onervaren Brandon Routh (uitgesproken zoals ‘south’), is immens. Er kwamen bakken kritiek en ook ik had mijn bedenkingen toen ik de trailer bezag en vond dat Spacey gewoon de show aan het stelen was en dat Superman bijna niet opviel. Wel, de trailers waren niet zo moedig als de film, en onterecht, want Brandon Routh is perfect gecast als als Clark Kent en als Superman. Je ziet dat hij nog wat vertrouwen moet krijgen – merk je aan de kleine reacties – maar het potentieel is aanwezig om een schitterende Superman te worden. Zijn versie van Clark Kent is iets minder klungelig dan die van Christopher Reeve. Hij heeft ook net iets minder gevoel voor humor als de vorige Superman, maar dat is een mankement aan het script waar ik later nog zal op terug komen. Het zijn zaken die gemakkelijk nog kunnen evolueren.
Kate Bosworth brengt een meer sexy en moderne versie van Lois Lane. Het is geen grote actrice, maar ze speelt de klus wel klaar en is stukken beter dan Katie Holmes (cf. Batman Begins) of Kirsten Dunst (cf. Spider-Man). Ze is knapper dan Margot Kidder en vreemd genoeg is de chemistry tussen Lois en Superman véél sterker aanwezig.
Mijn enige teleurstelling in de film is Lex Luthor, die zijn rol iets gemener en directer speelt dan Gene Hackman. Zijn monologen zijn ook iets korter. Toch vind ik bij momenten dat Kevin Spacey iets teveel Spacey speelt en iets te weinig Luthor. Het zit hem in de kleine reacties, maar ik had veel meer plezier in de vertolking van Hackman dan in deze. Er zit weinig menselijkheid in zijn rol, in tegenstelling tot de vertolkingen van Bosworth en Routh. Misschien met een iets beter uitgeschreven script zou hij wel degelijk uit de karikatuur kunnen stappen die hij nu van het personage heeft gemaakt.
Alle andere acteurs passen perfect in de film. Ook de man van Lois Lane, vertolkt door Cyclops-acteur James Marsden, is een efficiënte keuze. Bryan Singer heeft niet gekozen om er een saaie piet van te maken, maar accentueert dat hij wel degelijk een grote concurrent vormt voor Superman. Hij is heldhaftig, houdt enorm veel van Lois Lane en is heel attent en begripvol. Het is momenteel een intrigerende driehoeksrelatie die in de komende Superman films zeker nog uitgespit kan worden. Er is ook nog een zoontje aanwezig maar gezien ik niet wil spoilen ga ik daar niet verder op in. Maar ook met dit personage kan je alle kanten uit.
© Warner Bros.
Voor mij de beste scène uit Superman Returns de vliegtuigscène, waarmee Superman aan de wereld laat zien dat hij terug is, treffend in beeld gebracht door DOP Newton Thomas Sigel. Lois Lane vliegt in deze scène wel van de ene kant naar de andere zonder ook maar een schrammetje op te lopen (later krijgt ze ook nog eens een loeizware metalen deur op haar hoofd, maar ook dat laat geen sporen na ~ betekent dit dat Lois Lane misschien … ik zwijg), maar Superman red de dag op triomfantelijke wijze. De CGI in de scène is verbluffend en de emotie die ermee gepaard gaat is groot. De speciale effecten zijn zo geëvolueerd dat je geen seconde meer aarzelt dat Superman ECHT WEL kan vliegen. Het lijkt bizar om dat te zeggen, maar in de vorige Supermanfilms (26 jaar geleden) die nog niet zo ver stonden met hun CGI, voelde je zo af en toe de iets te lijnrechte bewegingen. Hier sta je er niet meer bij stil en geniet volledig van de actie.
Het scenario van Michael Dougherty en Dan Harris is een puike prestatie. Toch zijn er heel weinig scenario-hoogstandjes op te merken en op dit gebied kan alles véél beter. Het laatste halfuur raakt nog kant noch wal en is van het niveau van de peutertuin. Ook het personage van Luthor is niet charismatisch genoeg. Er is ook een gebrek aan goede humor in de film en dat vind ik persoonlijk echt wel jammer. In het begint zie je Kal El op het erf staan van zijn pleegmoeder. De hond geeft hem een basebal om te spelen, en hij werpt deze in de wolken. De hond neemt nog aanstalten om te lopen maar stopt en draait zijn hoofd met een jammerend huiltje. Schitterend! Maar helaas zijn die momenten van humor heel sporadisch. Het plot zelf, dat laat me eigenlijk gezegd koud. Ik ben blij op Superman terug te zien, maar het spreekt voor zich dat met een budget van 260 miljoen dollar je bijna ALLES kan doen met CGI. Bijgevolg kan je gemakkelijk door de mazen van het net glippen met een plot die eigenlijk het navertellen niet waard is. In tegenstelling tot Batman en Spider-Man heeft Superman ook niet echt veel interessante vijanden, dus wordt de komende Superman vooral voor de scenaristen een zware beproeving. Zoals ik al eerder zei, ‘je kan maar zoveel keer Kryptonite gebruiken vooraleer het vervelend begint te worden’.
De muziek van John Ottman is op dit moment (de vliegtuig-crash) ook het beste, maar valt nadien een beetje weg. Toch slikt de componist zijn ego een beetje in door af en toe de muziek van Williams in te lassen én uiteraard WERKT HET. De score van Williams is gewoon onvergetelijk.
En zo zit de film vol van de knipoogjes naar Richard Donner zijn film. Bryan Singer heeft misschien weinig Superman-comics gelezen, maar de film van Donner kent hij als geen ander. De film duurt 157 minuten maar de tijd gaat razendsnel voorbij. Je merkt ook geen kwaliteitsverlies met de video HD-opnames (High Definition). Superman Returns zit bij de betere comicbook verfilmingen. Mits het scenario iets beter wordt – nu de expositie achter de rug is – kunnen we er misschien nog meer van genieten. Daarom nog geen 4 sterren, maar dat belooft voor de toekomst…
Beoordeling: 2 / 5
Recensie door Dave op 17 augustus 2006
*** Superman Returns trailer ***