Sideways (2004) ***½ Blu-ray review

Alexander Payne is een regisseur die precies weet hoe hij zijn publiek moet benaderen. En toch was ik geen grote aanhanger van de Payne-psychose. Maar gezien ik nauwelijks kan weerstaan aan de charmes van Paul Giamatti (American Splendor), ben ik dan uiteindelijk Sideways (2004) gaan zien en was aangenaam verrast. Meer zelfs, ik vond de film stukken beter dan zijn vorige film met Jack Nicholson, About Schmidt.

Korte Inhoud: Het verhaal wordt een beetje verteld vanuit het standpunt van Miles (Paul Giamatti) een gescheiden auteur zonder uitgever die worstelt met een minderwaardigheidscomplex. De week voor het huwelijk van zijn vriend, de knappe Jack (Thomas Haden Church), willen beide mannen nog eens genieten van een aangename uitstap en trekken door Californië naar verschillende wijnproeverijen. Terwijl Miles probeert om Jack wegwijs te maken in de wijnwereld, hangt Jack de casanova uit en probeert hij zijn vrijgezellenbestaan waardig af te sluiten met de vurige Stephanie (Sandra Oh). In een restaurant, waar Miles vaak komt, werkt serveerster en wijnkenner Maya (Virginia Madsen), een vriendin van Stephanie. Ze toont opvallend veel belangstelling voor Miles, maar deze heeft niks in de gaten. Jack spoort hem aan er werk van te maken. Een keertje seks zou hem goed doen. Miles is het flirten echter allang verleerd en laat zijn kansen onbenut.

Jack laat er geen gras over groeien en regelt meteen een date met haar en vraagt of Maya wil meekomen. De date verloopt vlot en na flink wat glaasjes wijn, duiken Stephanie en Jack het bed in. Miles en Maya praten ondertussen verder over wijn en over zijn boek. Als Miles uiteindelijk alle moed bijeen verzamelt en haar zoent, reageert ze wel, maar terughoudend. Voor Jack en Stephanie blijft het niet bij een one-night-stand. Ze ontwikkelen gedurende de week zelfs gevoelens voor elkaar, maar Jack verzwijgt dat hij op het punt staat te trouwen. Miles heeft hier moeite mee en vertelt de waarheid aan Maya…

Regisseur Payne gaat op dezelfde manier tewerk als in zijn vorige films en balanceert op een subtiele manier tussen drama, humor en cynisme. De komedie lijkt nooit geforceerd of slecht getimed, hoewel er een paar uitschietende hilarische momenten in de film zitten. Alles blijft heel aannemelijk en menselijk. Die menselijkheid in het verhaal, vooral de frustraties van Miles, zorgt er voor dat we ons meer gaan identificeren met de karakters. Bijgevolg stoort het ons minder dat mensen praten over hun gevoelens, en dat gebeurt vaak via metaforen. Het is humor met een “wijn”-smaakje. Bij het zien van de film heb je ook het gevoel iets te hebben bijgeleerd over wijn. Maar dat is slechts de oppervlakte en het ruggenmerg van de film zit in de karakterontwikkelingen op hun doortocht doorheen de wijnstreek.

© Fox Searchlight Pictures

Sideways kreeg zomaar eventjes vijf oscarnominaties, maar won er slechts één voor Best Adapted Screenplay. Het blijft voor velen nog een mysterie waarom Paul Giamatti niet werd genomineerd, maar wel Thomas Haden Church. Wellicht speelt zijn imago hem ook parten in het echte leven. De film is iets minder satirisch dan Election en iets minder koud dan About Schmidt. Toch vind ik de personages in Sideways iets beter uitgewerkt, met een zeer geslaagde humor. De 2 uur durende film vliegt voorbij, en dat is voor mij altijd een positief teken. Voor de mensen die niet kunnen genieten van een glas wijn, zal deze film misschien iets te langdradig aanvoelen. Maar dat ligt zeker niet aan de film.

Ik wil ook nog even de geniale en smaakvolle fotografie van Phedon Papamichael onderstrepen. Zijn bijdrage aan de film, via zijn spel met dieptescherpte, ondersteund en verdiept de relaties tussen de personages. Het is een DOP met een verdienstelijk filmlijstje en zal heel binnenkort hoogstwaarschijnlijk erkend worden door de Academy of Motion Pictures.

Kortom, een geslaagd midlife-crisis verhaal. En als je nog geen fan bent van Paul Giamatti zal dat na het zien van deze film zeker veranderen. En Payne stijgt met het zien van deze prent in mijn achting, en als hij op deze weg verder kan gaan zal hij in mijn top 10 van de beste regisseurs komen te staan.