Miljoenen-misbruik met Tax Shelter bij Belgische filmproducties

Voor zover ik me het kon herinneren bestond het tax shelter systeem erin om een btw voordeel te gunnen aan personen en bedrijven die investeren in films, en dit met als doel het investeringsklimaat in de Belgische audiovisuele sector te verbeteren en te stimuleren. In ons land konden investeerders sinds januari 2003 genieten van een belastingvrijstelling van 150% voor het bedrag dat door hen werd besteed aan Belgisch audiovisueel werk.

Er waren ook strikte voorwaarden, zoals de betrokkenheid van Belgische productiehuizen, de investering mocht niet meer zijn dan 50% van de totale kost en moest zich toespitsen op Belgische productie- en exploitatie-uitgaven. Nergens was er sprake van een extra rendement die investeerders konden krijgen. De impact van de tax shelter bleef in ieder geval niet beperkt tot producties van eigen bodem; België groeide erdoor uit tot een hotspot van coproducties van films en dat ging in Hollywood (en elders) niet ongemerkt voorbij. Producenten beseffen er maar al te goed dat de tax shelter voor hen een godsgeschenk is. Nu blijkt dat bepaalde bedrijven hier een loopje hebben genomen met een anders uitstekend financierings-mechanisme, met een miljoenen-fiasco tot gevolg. Bedrijven als Fortis, Corsan, uMedia en Scope kwamen al eerder in de spotlight wanneer het over tax shelter rendementen ging.

Volgens de krant De Tijd zouden bepaalde taxshelterbedrijven tientallen miljoen ophalen bij investeerders door hen 16 procent rendement te beloven. Maar het is een piramidespel waarbij de winsten niet echt zijn en worden uitbetaald met geld van nieuwe projecten. Er is ook sprake van artificiële omzetten, met nepvergoedingen van eigen satellietbedrijven.

“Dat is de onbekende schaduwzijde van de taxshelterbusiness waarin ik werk”, getuigde een insider in de krant. “Vergelijk de taxshelterprojecten gerust met de CDO’s, de ondoorzichtige financiële producten die mee aan de basis lagen van de financiële crisis. Als investeerders niet meer begrijpen waar ze geld in steken, loeren de misbruiken om de hoek. Zoals elk piramidespel duurt het succes maar zo lang tot de zeepbel barst. Tot er geen vers geld meer binnenkomt. En dan zullen honderden investeerders, van dokters tot bekende ondernemers en middelgrote bedrijven, tientallen miljoenen euro’s in rook zien opgaan.”

Minister van Financiën Koen Geens (CD&V) gaat voorstellen de tax shelter bij te sturen. Laten we hopen dat die voorstellen het systeem niet helemaal ontwrichten als gevolg van een paar rotte appels in business-outfits die nul de ballen van film afweten of ook maar iets met de filmproductie te maken hebben. De tax shelter lokte onder meer Nicole Kidman (Grace of Monaco), Jean Dujardin (The Artist, Möbius), Aaron Eckhart (The Expatriate), regisseur Lars von Trier (Nymphomaniac) en projecten zoals de WikiLeaks-film The Fifth Estate, Le Petit Nicolas en Potiche naar België en maakte zowel Erik Van Looys Amerikaanse Loft-remake als Michel Gondry’s Boris Vian-verfilming L’Ecume des Jours en Abdellatif Kechiche’s Gouden Palm-winnaar La Vie d’Adèle mogelijk. Het magazine De Wereld Morgen maakte hierover al een uitgebreide analyse rond het fenomeen van de tax shelter.

7 Comments

  1. govert

    blij dat een land als belgie wel in ziet dat investeren een goede zaak is, bij ons (nl) wordt er alleen maar gesneden.
    jammer dat er weer misbruik van gemaakt wordt.

    Reply
  2. Lode

    Hopelijk schaffen ze de tax shelter niet af. Voor een keer dat iets goed schijnt te werken voor de filmsector..

    Reply
  3. Stijn

    Ik wou hier niets over schrijven omdat, zoals je zelf zegt, hier rotte appels een goed concept en werkend principe misbruiken. En dat soort praktijken heb je overal.
    Het zou voor de hele sector bijzonder nefast zijn, mocht dit op de helling komen. Kijk naar wat het reeds teweeg heeft gebracht: meer jobs in de industrie, betere producties en een betere internationale naam voor de Belgische cinema tout court, … Bovendien brengt het in feite ook geld op. Tax Shelter is een goed idee.
    Het mag zeker gefinetuned worden zodat de rotte appels eruit gaan. Maar het zou zonde zijn het geheel hierdoor compleet in twijfel te trekken.

    Reply
  4. Gertjan K.

    In Nederland hadden we iets vergelijkbaars:
    ROTTERDAM MEDIA FONDS (RMF) met directeur Jacques van Heijningen.
    Het Rotterdam Media Fonds (RMF) besteedde de afgelopen jaren 35 miljoen subsidie van de gemeente Rotterdam voor haar activiteiten. Filmmakers konden bij dit fonds financiering voor hun film aanvragen en diende minimaal 200% te besteden in Rotterdam.
    Maar onduidelijk is, wat de investeringen Rotterdam hebben opgeleverd. Nooit is er gecontroleerd of de opdrachten daadwerkelijk naar de Rotterdamse creatieve sector gingen. Vaak gingen ze naar Amsterdamse bedrijven met alleen een brievenbus in Rotterdam.
    Er was sprake van artificiële omzetten en nepfacturen.
    Directeur Jacques van Heijningen gaf altijd prognoses aan zijn geldschieter en geen harde cijfers.
    Politieke partijen drongen aan op een onderzoek naar de doelmatigheid en rechtmatigheid van de bestedingen van het fonds. Molenaar (Leefbaar):
    “heel veel Rotterdams belastinggeld is weggelekt. Het toezicht op het beleid van Jacques van Heijningen is tekortgeschoten.’’
    In 2012 organiseerde het Rotterdam Media Fonds een groot spektakel feest tijdens het film festival Rotterdam. Dit feest was ter ere van de eigen 65ste verjaardag van fonds directeur Jacques van Heijningen en werd betaald door het Rotterdamse fonds zelf. Gemeenschapsgeld dus bedoeld voor Rotterdamse filmmakers.
    Dries Mosch (Leefbaar Rotterdam):
    “Ik vind het onbegrijpelijk dat subsidiegeld zo over de balk wordt gesmeten. Dit kan niet!”
    Dit is misbruik van het geld.
    Na dit Rotterdamse fiasco wil Jacques van Heijningen de Nationale Nederlandse film commisioner worden!!!
    LINKS voor meer informatie over het Rotterdam Media Fonds van Jacques van Heijningen:
    http://www.leefbaarrotterdam.nl/index.php/new/comments/rotterdam_mediafonds_organiseert_feesten_met_subsidiegeld/
    https://www.facebook.com/RotterdamMediaFondsOverzichten

    Reply
  5. Peter

    Waar er veel geld mee gemoeid is, wordt er vaak ook heel veel gesjoemeld. Hopelijk tast dit de tax shelter niet aan.

    Reply
  6. Bart

    Dit is na enig zoeken het eerste artikel waar de schrijver ook namen noemt van de betreffende tax shelter bedrijven.
    Ik merk hierbij op dat ik niet zo heel lang geleden via IMDB het track-record van het bedrijf Corsan opzocht.
    De laatste jaren heeft Corsan gescoord met producties waar grote namen rollen vervullen o.a. Robbert De Niro vs.Jhon Travolta in “The Killing Season”. Of een film over de dubbelganger van Sadam Hoesein “The Devils Double”.
    Nu nog kondigt Corsan op z’n website een project aan met niemand minder dan Bruce Willis nl. “expiration” en een film over het leven van jazzmusicus Chet Baker.
    Allemaal fantastisch, ook ik ben ergens heel erg enthousiast. Maar ik merk dat de films die door Corsan de laatste jaren geproduceerd werden nauwelijks of zelfs geen Belgische crew of cast op hun crewlist hebben staan. En bij mijn weten ook niet in België gefilmd zijn.
    Raar toch voor films die met Belgische tax-shelter centen zijn gemaakt.
    Ik suggereer hier niet dat dit louche is, noch dat Paul Breuls, de man achter het Antwerpse productiehuis Corsan hier iets doet dat wettelijk niet kan.
    Maar spijtig is het wel dat dit voor de Belgische film-techniekers en acteurs niet in meer werk resulteert.

    Reply
  7. miiki

    @Bart: Paul Breuls is een advocaat van opleiding, en hij zal wel het systeem binnenstebuiten kennen. Zijn reputatie hier in België is door veel filmmakers ook wel gekend. Het zijn het soort producenten die talent op een filmset weinig of zelfs niet betalen. Anderzijds ligt de fout bij het systeem zelf die nog wat in zijn kinderschoenen stond. Een andere regisseur/producer die het systeem naar zijn hand heeft weten te zetten was Uwe Boll, u waarschijnlijk ook niet onbekend.

    Reply

Leave a Comment

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *